Gepubliceerd op 18-03-2021

Portret

betekenis & definitie

fr., portrait, afbeelding van een persoon, hetzij plastisch of geschilderd (of photographisch). De portretkunst behoort tot de mooiste doch ook moeilijkste gedeelten der schilderkunst.

Het portret moet geven, behalve een goede gelijkenis, de eigenschappen die den afgebeelden mensch kenmerken. „De kunstenaar, zegt W. Steenhoff, heeft bij het portretteeren wel zoo juist mogelijk het evenbeeld van zijn model te geven in ware verhoudingen van zijn gelaatsdeelen en in trouw nagebootste vormen, maar juist om door het meer bestudeerende aanzien een volledige definitie te geven van den algemeenen indruk der korte ontmoeting; hij heeft zich te verdiepen in de complicaties van den totaal-indruk, om in het verloop der lijnen, het karakter der vormen, de eigenaardigheid der trekken die subtiele bewegingen na te speuren, waardoor de levenskern naar buiten zich openbaart, en zijn centralisatie-punt vindt in het oog.” De oudste manieren van portretteeren is die waarbij het portret den beschouwer aanziet; nieuwer is de manier in profiel, waarbij de afgebeelde aan iets bezig is en waarbij de geheele-figuur-in-actie de enkele gelaatsuitdrukking vervangt, en een kenmerkende houding of een andere eigenaardigheid van den afgebeelde is vastgelegd.