of Iodium en bij verkorting Jood, letterlijk violet (scheikundig teeken J, atoomgewicht 126.9), een niet-metalliek, maar tot de halogenen behoorend eenwaardig element; het werd in 1811 door Courtois ontdekt en is een vast lichaam, dat metaalglans bezit, en in den vorm van grauwe naalden en plaatjes kristalliseert. Bij 17° heeft het een soortelijk gewicht van 4.95; het smelt bij 114° en gaat boven de 200° in een violetten damp over, die 8.76 maal zwaarder is dan lucht.
J. vervliegt wanneer het aan de lucht is blootgesteld reeds bij de gewone temperatuur; de damp heeft een eigenaardigen reuk, die ©enigszins aan dien van chloor herinnert. In water is het slechts weinig oplosbaar. Deze oplossing bleekt organische kleurstoffen niet en in het algemeen is de werking van J. minder krachtig dan die van chloor en broom. In een oplossing van kaliumjodide en in alcohol lost J. op met een bruine, in chloroform en zwavelkoolstof met een schoon violette kleur. Met zetmeel vormt J. een eigenaardige, donkerblauwe verbinding. Deze reactie is zoo gevoelig, dat men er de kleinste sporen J. door kan aantoonen.
Ook salpeterzuur, dat stikstoftetroxyde bevat (roodrookend salpeterzuur), maakt J. vrij uit zijn verbindingen. J. is een sterk vergift; het wordt (onder den naam Jodum) evenals eenige zijner verbindingen veelvuldig in de geneeskunde aangewend. Verder gebruikt men het in de photographie, en vooral ook bij de bereiding van teerverfstoffen. Men vindt het in de natuur met metalen verbonden in het zeewater, in sommige bronnen en in eenige zeldzame mineralen. Voor de bereiding gebruikt men de asch van zeeplanten (algen), welke asch onder den naam van kelp bekend is. Deze wordt met water uitgeloogd en de oplossing wordt verdampt; de moeilijk oplosbare sulphaten en chloriden zetten zich het eerst af en het oplosbare magnesiumjodide en natriumjodide blijven in de moederloog, die door verwarming met bruinsteen en zwavelzuur J. levert. Het meeste J. wordt gewonnen in de omgeving van Glasgow, aan de kusten van Noorwegen en aan de westkust van Frankrijk.
