dit bestaat hierin: het tappen van sterke dranken in een gemeente wordt in monopolie gegeven aan een aandeelenmaatschappij, in Zweden bolag, in Noorwegen samlag geheeten, wier aandeelhouders van de gemaakte winst niet meer dan een matig dividend (in Zweden overeenkomstig de wet van 1895 vijf pCt.) mogen genieten, terwijl de rest van de winst ten algemeenen nutte wordt aangewend. Dit stelsel werd, afgezien van enkele onbeduidende pogingen, het eerst ingevoerd in de zweedsche stad Göteborg (Gotenburg), in 1865, en heeft zich sinds over geheel Zweden, Noorwegen en Finland verbreid.
In Zweden is het gebruikelijk geworden, van de ten algemeenen nutte aan te wenden winst 7/10 ter beschikking te stellen van de gemeente, 2/10 van het rijk en 1/10 van de provincie. Gedurende de jaren 1878—96 werden op deze wijze door de zweedsche bolags 83 millioen kronen uitgekeerd. In dezelfde tijdsruimte daalde het drankverbruik van 27.4 liter (1878) tot 13.2 liter per hoofd (1896).
