Lat. Het vlak door het middelpunt der aarde en loodrecht op haar as, snijdt het oppervlak volgens een cirkel; deze cirkel heet aequator (gelijkmaker) ook genoemd evenaar, linie en evennachtslijn; elk punt van den aequator ligt op 90° afstand van de noordpool en van de zuidpool; de aequator verdeelt de aarde in een noordelijk en een zuidelijk halfrond.
Op de plaatsen der aarde onder den aequator gelegen, zijn dag en nacht altijd even lang, 12 uren.Het vlak van den aequator snijdt evenzoo den hemel volgens een cirkel, den hemelaequator; ieder punt daarop is evenzoo 90° van de beide hemelpollen verwijderd.
De kortste afstand tusschen een plaats op aarde en den aequator — dus niet door de polen gaande — wordt de breedte van die plaats genoemd, en wel: noorderbreedte van plaatsen op het noordelijk halfrond, zuiderbreedte van plaatsen op het zuidelijk halfrond; daar bij het opgeven der breedte van een plaats nooit de polen overschreden worden, en de polen zelf 90° va(n den aequator verwijderd zijn, kan de breedte eener plaats nooit hooger zijn dan 90°; alle plaatsen in eenzelfden stand ten opzichte van een parallelcirkel gelegen, hebben dezelfde breedte.
