onbezorgd zijn, zich niet bekommeren om hetgeen gebeurt; Gods water over Gods akker laten lopen. De uitdrukking komt sedert de middeleeuwen voor: in een gedicht Van den verloren kinderen (in Van Vrouwen ende van Minne, ed.
Verwijs) wordt gezegd (p. 95) dat zij „haar schuit laten hopen ende die fyolen laten sorgen”. Verwijs noemde de oorspr. van de uitdr. terecht duister; Stoett meende haar te kunnen verklaren door fiolen op te vatten als het mv. van fiool, flesje (Fr. fiole, Lat. phiola); de zin zou dan zijn: alle zorg en droefheid overgeven aan de fles, zijn heil en troost zoeken bij de wijn; later zou men zijn gaan denken aan het muziekinstrument en daardoor ook gaan schrijven violen laten zorgen (reeds 16de e.: „Ghy verteerent heden, al soudy morghen vasten. Ghy en bepeyst u niet, ghy laet violen zorghen” Tafelsp. van Al Hoy 15). Het onbevredigende van deze verklaring is dat fiool niet voorkomt in de zin van drink- en wijnfles; het is een flesje of kruikje voor kostbare stoffen (zie b.v. Op. 5:8: „gouden fiolen, zijnde vol reukwerks”). Door J.
Dupont werd in Taal en Tongval 3, afl. 3 een geheel andere opvatting verdedigd: uitgaande van de eveneens aangetroffen zegsw. laet sorgen die ons borgen, meent hij dat de oorspr. bedoeling van onze uitdr. geweest moet zijn borgen laten zorgen', om de overgang tot fiolen te verklaren, neemt hij aan dat in bep. streken voor borgen gezegd moet zijn lieren, als afl. van het Mnl. ww. liën, lenen (Mnl. W. 4, 564), dat dit geassocieerd werd met lier, het muziekinstrument (t.w. de oude draailier, zie n° 968), en dat men als een opzettelijke grap op een zeker ogenblik in plaats van lieren laten sorgen is gaan zeggen violen (fiolen; de spellingen met v en ƒ lopen inderdaad door elkaar) laten zorgen. Deze verklaring is zeer gezocht en heeft bovendien als bezwaar dat er geen bewijs is dat lier, lier voor borg in het Mnl. ooit bestaan heeft. De uitdr. is ook in het Nd. en Deens bekend. — Borgen baart zorgen is een oude wijsheid; vooral in het Duits in vele streken bekend (zie uitvoerig Wander 1,431 vg.).
