Iemand in het ootje nemen betekent: zich ten koste van iemand vermaken, iemand bespotten. De herkomst van deze zegswijze is niet al te duidelijk.
Eenvoudig is het wél het ootje of o’tje te herkennen als (het letterteken) kleine o en als het cijferteken nul. Zei men vroeger iemand een ootje in ’t cijfer te rekenen, dan werd bedoeld dat zo iemand van nul en gener waarde werd geacht. Uitgaand van de cirkelvorm van het letterteken werd het woord ootje eertijds ook gebruikt in de betekenis van kring. In het ootje nemen zou dan kunnen betekenen: iemand midden in de kring zetten om hem belachelijk te maken. Ootje-bot, ootje-trek, ootje-wijs waren drie van de vele benamingen voor een spel dat met griffel, krijt of potlood werd gespeeld. Op een lei, de tafel of op een stuk papier werden regelmatige reeksen nullen of ootjes getekend in de vorm van een vierkant of kegel; twee spelers moesten, elk op zijn beurt, twee ootjes met elkaar verbinden, zó dat de lijnen elkaar niet doorsnéden; wie de laatste twee ootjes met elkaar verbond, had gewonnen. (Schoolkinderen doen dit vandaag de dag met streepjes zonder nullen en noemen dat dan: kamertje verhuren.) De veronderstelling dat de uitdrukking ‘iemand in het ootje nemen’ uit het knikkerspel afkomstig zou zijn, wordt gesteund door het feit dat er in het Zuidnederlands twee verwante uitdrukkingen voorkomen, te weten: zijn knikker uit d’o trekken (niet langer meedoen) en zijn laatste knikker staat in d’o (hij probeert zijn laatste kans uit). De O is hier een ronde kring waarin de kinderen hun knikkers plaatsen.
