Een lectoraat is een leerstoel aan een onderwijsinstelling waar lectoren het kennisdomein ontwikkelen, zodat die kennis terug kan vloeien naar het werkveld van de docent.
Tegenwoordig hebben in Nederland alleen nog maar hoger beroepsonderwijsinstellingen (hbo-instellingen) een lectoraat, terwijl het lectoraat zijn oorsprong vindt op de universiteit. Een lector was, net als een hoogleraar, een docent aan de universiteit maar zat net een rang lager. Gek genoeg had een lector dezelfde bevoegdheden als een hoogleraar. Vanaf 1980 kregen alle lectoren die geen bezwaar maakte de titel van hoogleraar.
Oud-PvdA politicus Rob Oudkerk omschreef zijn rol als lector bij de Haagse Hogeschool als een praktijkprofessor. “Een hoogleraar doet wetenschappelijk onderzoek, verhoogt het kennisniveau van studenten en collega's, en beïnvloedt het maatschappelijk debat. Een lector toetst daarnaast of alles wel effectief is wat bedacht wordt”, aldus Oudkerk.
Lector betekent in het Latijns ‘degene die leest’, en daarmee wordt bedoeld ‘degene die een lezing houdt’, niet degene die bijvoorbeeld een boek leest.
