1. een - met zure appelen, een flinke regen- of hagelbui die op komt zetten. Volkse vergelijking en cliché.
‘Een schip met zure appelen, wie zei dat ook weer bij het zien van zo’n lucht.’ (Marjan Berk: Een blonde rat, 1985)
‘Daar komt weer een schip met zure appelen aan’, stelt de vrouw uit Zeeland vast. Een felle plensbui, die blijkbaar op haar aankondiging heeft gewacht, stort ter aarde. (Lisette Lewin: Een hart van prikkeldraad, 1992)
2. in het - gaan/getild worden/zitten, opgelicht, bedrogen worden; ook wel ‘zware financiële verliezen lijden; nadeel ondervinden’. Variant van in de boot genomen worden. Beide uitdr. zijn pejoratief. Misschien moet gedacht worden aan reddingsboten voor schipbreukelingen, of aan schepen waarin door ronselaars het nieuwe scheepsvolk ondergebracht werd? De uitdr. is van origine (zeker in de eerste bet.) Bargoens (o.a. vermeld door Endt en Frerichs), maar wordt tegenw. meer algemeen en ook in keurige kringen gebruikt, zodat eerder het label ‘informeel’ gerechtvaardigd lijkt.
Ik dacht: Wat die portier betreft zit ik in ’t schip, maar ik zit wél lekker. (Simon Carmiggelt: Mooi weer vandaag, ongedateerd)
En toen vonden ze natuurlijk de hele misjpoge en zat ik weer eens voor zestienduizend gulden in het schip. (De roerige wereld van Pistolen Paul, 1968) En nou zou ik wel aan trouwen denken, maar zo’n afgelikt kavalje, daar heb ik nou zozeer geen schik in en met iets jongs word je op mijn leeftijd toch zwaar in het schip getild. (Simon Carmiggelt: Elke ochtend opstaan, 1973)
Onder een van haar populairste presidenten gaat Amerika voor een half biljoen dollar ($ 500.000.000.000) in het schip. Dit bedrag komt uit de laatste schattingen van een financie- ringsdebacle dat zich sinds de depressie van de jaren dertig niet meer heeft voorgedaan: de opkoop van tegen de 600 failliete spaarbanken waarvoor de flamboyante jaren tachtig teveel zijn geworden. (NRC Handelsblad, 13/04/90)
‘Het zou wel eens kunnen dat we financieel zwaar het schip ingaan’, sombert kolonel Markowski. (HP/De Tijd, 24/04/92)
Mijn rekeningen heeft ze voor het grootste gedeelte betaald maar een vriend van mij - een beginnende fotograaf die ik met haar in contact heb gebracht - is voor veel geld het schip in gegaan. (Nieuwe Revu, 29/12/93)
Maar HCS bleek niet te redden en Van den Nieu- wenhuyzen ging zwaar het schip in. (Vrij Nederland, 25/03/94)
Zijn eigen bank, de grootste van Duitsland, ging voor minimaal vijf miljard mark het schip in. (De Volkskrant, 03/02/95)
