Stirner (max) - pseudoniem van Caspar Schmidt, Duitsch wijsgeer, 1806-56, beïnvloed door de Hegelianen Bauer en Feuerbach, leeraar aan een hoogere meisjes-school, daarna dagblad-correspondent; stierf eenzaam en arm. Hij verwekte groot opzien door zijn (eerst geconfiskeerd) werk der Einzige und sein Eigenthum (3de dr. 1901, ook in Reclam’s Universal Bibl.), waarop, nadat het eerst een poos vergeten was, Ed. v. Hartmann weer de aandacht vestigde en dat nu in de voornaamste Europ. talen is vertaald. Het is merkwaardig door zijn in de uiterste consequenties doorgevoerd individualisme en egoïsme. Werkelijk is alleen het Ik en waarde heeft iets slechts voor zoover het ’t Ik dient.
Ik ben „der Einzige”. Met God, menschheid, algemeen welzijn, waarheid, geweten, zedelijkheid, idealen, enz. heb ik niets te maken. In plaats van den staat treedt een „Verein von Egoisten”. Alles, wat ik meester worden kan, maak ik (als het moet, door leugen en meineed) mijn eigendom. — Nietzsche is in sommige opzichten met S. verwant; hij heeft waarschijnlijk diens werk gekend. Tot St.’s vereerders behoort J. H. Mackay, die schreef: M. St. sein Leben u. Werk (2de dr. 1910). Vgl. verder: A. Ruest, Stirner-Brevier (2de dr. 1906); Messer, St. (1907).
