Scheepsweerstand, de weerstand, dien een schip bij het varen ondervindt, bestaat uit:
1. wrijvingsweerstand = Ww, door wrijving der waterdeeltjes langs de huid;
2. wervelweerstand = We, door draaiïngen in het water bij buiten het schip uitstekende constructiedeelen;
3. golfweerstand = Wg, door het ontstaan van golven aan voor- en achterschip en ten 4. luchtweerstand = Wl, veroorzaakt door de lucht op het gedeelte schip boven water.
Bij stil weer bedraagt de Wl ± 2 % van den totalen s., en wordt gewoonlijk verwaarloosd. We en Wg worden samen restweerstand = Wr genoemd, zoodat S = Ww + Wr. Hierin hangt Ww af van het natoppervlak (suppl.) van het schip, het soortelijk gewicht van het water, een wrijvingscoefficiënt en van de scheepssnelheid in de macht ± 1.83 ; de Wr hangt af van den scheepsvorm en wordt bepaald met empirische formules, waarin de hoofdafmetingen van het schip voorkomen en de scheepssnelheid in een zekere macht, varieerende tusschen ± 2½ en 4. De totale s. wordt tegenwoordig dikwijls proefondervindelijk bepaald met scheepsmodellen op zekere schaal, die in een sleeptank met verschillende snelheden gesleept worden. Bij het slepen wordt de modelweerstand door een fijn instrument nauwkeurig gemeten en gelijk opgeteekend. Nadat voldoende gegevens verkregen zijn, worden deze in een diagram uitgezet, waardoor de modelweerstand van de kleinste tot de grootste snelheid bekend is. Vervolgens wordt voor de z.g. correspondeerende snelheid, die gelijk is aan de scheepssnelheid gedeeld door den wortel, uit de schaal van schip en model de modelweerstand gemeten, hiervan de wrijvingsweerstand van het model, die met een formule berekend wordt, afgetrokken, waarna men den restweerstand van het model overhoudt. Deze, vermenigvuldigd met de schaal in de 3de macht, geeft de Wr. Hierbij de Ww, die ook met een formule berekend wordt, opgeteld, geeft den totalen scheepsweerstand.
