Oosthoek encyclopedie

Oosthoek's Uitgevers Mij. N.V (1916-1925)

Gepubliceerd op 12-01-2019

Mosterd

betekenis & definitie

Mosterd. - Als cultuurgewas zijn voor ons land van eenige beteekenis de bruine of zwarte m. (Brassica nigra) en de gele of witte m. (Sinapis alba). De teelt van bruine mosterd is beperkt tot W.-Friesland en ’t N.W. van Utrecht (in 1914 totaal ruim 600 H.A.), Uit vrees voor opslag van bruine m. als lastig onkruid wordt in vele huurcontracten van land bepaald dat geen bruine m. gezaaid mag worden. Op goeden grond wordt half Maart 7—10 L. of 5—7 K.G. zaad per H.A. uitgestrooid, meestal breedwerpig. Na het opkomen wordt gewied of geschoffeld en zoo noodig gedund.

De oogst valt in het laatst van Juli of begin Aug. Het zaad valt licht uit. De gemiddelde opbrengst is 20 H.L. a ± 70 K.G. per H.A. De teelt van gele m. is iets uitgebreider (n.l. in 1914 ruim 900 H.A.) en meer algemeen. Ook van gele mosterd beperkt de teelt zich tot kleigrond. Zaaitijd Maart-April; soms nog later, wanneer een ander gewas mislukt is. Hoeveelheid zaaizaad 10—15 L. (6—10 K.G.) per H.A. Oogsttijd half Aug. Opbrengst gemiddeld 25 H.L. a ± 66 K.G. zaad per H.A. Het zaad van beide m.soorten wordt gebruikt voor de bereiding van tafelmosterd. Bij gisting van het zaad van bruine m. vormt zich een aetherische olie (allylmosterdolie), welke wegens haar blaartrekkende eigenschappen in de geneeskunde wordt gebruikt en ook het werkzame bestanddeel is van mosterdpleisters en -pappen.

Het zaad van beide m.soorten bevat bovendien gewone vette olie, welke voor smeerolie, voor verlichting en zeepbereiding dient. Gele m. wordt in ons land soms ook in de stoppels gezaaid voor groenvoeder of groenbemesting. Vooral voor het laatste doel is ze geschikt wegens haar snellen groei. Nog kent men de Indische bruine m. (Br. juncea), de Russische Sareptamosterd (Br. Besseriana) en de daarmede zeer veel overeenkomende Deensche m. (Br. lanceolata). Het Sareptazaad (dat veel wordt verbouwd in de gouvernementen Saratow, Tambow en Stavropol ten W. van de Wolga) is zeer geschikt voor de mosterdbereiding; het wordt ter plaatse gepeld en koud geperst ter verwijdering van de vette olie. De rest, het bekende lichtgele Sarepta-mosterdmeel, wordt daarna voor de mosterdbereiding in groote hoeveelheden uitgevoerd.

< >