Missourï - 1) zijrivier van de Mississippi in de Ver. Staten. Zij ontstaat in het Rotsgebergte uit de samenvloeiing nabij Helena van drie bronrivieren: Gallatin, Madison en Jefferson, die hun water in hoofdzaak ontvangen door de erupties der geysers van het Yellowstone Park.
Daarna volgt een loop door een canon tot Great Falls. Hier bevinden zich over een afstand van 20 K.M. een bijna aaneengesloten rij van watervallen en stroomversnellingen, o.a. de 14 M. hooge Rainbow, de 27 M. hooge Great Falls, die gezamenlijk een niveau verschil van 150 M. hebben en natuurlijk een rijk gebied vormen voor het opwekken van electriciteit.
De belangrijkste rechterzijrivier is Yellowstone, de overige (Platte, Kansas) zijn steppenrivieren, die vooral tijdens de groote regens in het voorjaar veel water aanvoeren, maar in den nazomer en herfst nagenoeg droog liggen, vooral doordat hun water steeds meer gebruikt wordt voor kunstmatige bevloeiïng van de omliggende landen. Na een loop van 4722 K.M. bereikt de M. bij St. Louis de Mississippi, die zij in stroomlengte met 2700 K.M. overtreft. De waterhoeveelheid is echter aanzienlijk minder. De M. levert met haar stroomgebied van 1,4 millioen K.M.2 slechts 16 % van het Mississippiwater.
Voor de scheepvaart beteekent de rivier zeer weinig; ze heeft daarvoor te onregelmatige waterstanden, te veel ondiepten en ze bevriest bovendien eiken winter.
Missouri 2) staat der Vereenigde Staten, 179.780 K.M.2, met (in 1920) 3.403.000 inw. De gedeelten langs de rivieren zijn bijzonder vruchtbaar en konden het makkelijkst kunstmatig bevloeid worden, hetgeen een levensvraagstuk is voor de vrij dorre prairiestreek. De landbouw staat er op hoogen trap van ontwikkeling en levert vooral koren op (mais, tarwe, haver). Verder de verbouw van vlas, tabak en in ’t Z.O. de katoencultuur. Vele gedeelten, in het bijzonder die ver van de rivieren liggen, zijn alleen geschikt voor de veeteelt, die dan ook zeer aanzienlijk is.
Varkens (5 millioen), runderen, schapen en paarden. Als mijnbouwland staat M. van alle staten der Unie bovenaan in de productie van lood (200.000 ton) en zink (106.000 ton), die v.n.1. in het Ozarkgebergte worden gevonden. M. heeft ook deel aan het groote steenkoolbekken ten W. van de Mississippi. Verder levert het ijzer, kobalt, nikkel, zilver, enz., zoodat de totale waarde van alle mijnbouwproducten ongeveer 150 millioen gulden bedraagt.
De bevolking van M. is vooral in de 20e eeuw bijzonder toegenomen, behalve het negerelement, waarvan hier 158.000 leden zijn. Voornaamste steden zijn St. Louis (746.000), Kansas City (230.000), St. Joseph (85.000). De hoofdstad Jefferson telt slechts 14.000 inw. De staat kwam in 1821 bij de Unie, wordt bestuurd door een Senaat van 34 leden en een Huis van Afgevaardigden met 142 leden, terwijl het in het Congres vertegenwoordigd is door 2 senatoren en 16 afgevaardigden. Er zijn een bijzonder groot aantal Universiteiten en colleges, waarvan de belangrijkste is de Staats-universiteit in Columbia met 242 professoren en 2600 studenten.
Geschiedenis. M. behoorde in de 18e eeuw tot het Fransche Mississippi-gebied (Louisiana); St. Louis is in 1764 gesticht, maar de Fransche kolonisatie was zeer gering; sporen ervan zijn niet talrijk. Bij den bekenden aankoop in 1803 (zie VER. ST., Gesch.) kwam het land aan de Unie; behoorde eerst tot het Louisiana-territorium en vormde sedert 1812 het territorium Missouri (met omgelegen landen). Het vruchtbare land trok de kolonisten in grooten getale ; vooral Duitschers hebben aan de bevolking ruim aandeel gehad ; nog in 1900 waren over de bewoners in Duitschland geboren. Toen in 1820 de opneming van M. als staat in de Unie ter sprake kwam, rees strijd over de kwestie der slavernij; een meerderheid der bevolking wilde deze niet, maar het z.g. Clay-compromis (zie VER. ST., Gesch.) liet haar toe terwille der katoenplanters, waarop het gebied in ’21 een staat werd. De bevolking, uit de Noordelijke staten en Europa afkomstig, was in ’t midden der 19e eeuw geheel overwegend en zoo gelukte het bij den Secessie-oorlog in 1861 M. voor de Unie te behouden ; de uit het Z. binnengedrongen benden der geconfedereerden werden geheel verslagen en de slavernij opgeheven, bij besluit van de regeering van den staat.
Litt.: Mrs. A. Dixon, History of M. and the M.-compromise, 2nd ed. (Boston,
