Oosthoek encyclopedie

Oosthoek's Uitgevers Mij. N.V (1916-1925)

Gepubliceerd op 10-01-2019

Kamfer

betekenis & definitie

Kamfer - De echte k. van China, Japan en Formosa, wordt verkregen door destillatie van het hout van den boom Cinnamomum Camphora. Veelal geschiedt dit nog in uitermate primitieve apparaten voor droge destillatie (bamboes-leidingen en koelapparaat!); daarnaast wint een meer rationeele destillatie met stoom voortdurend veld, speciaal in Japan. Uit de ruwe k. wordt door herhaalde destillatie een geheel zuiver product verkregen. Bij de eerste destillatie wordt tevens een ruwe kamferolie verkregen, waaruit door destillatie nog weer c.a. 50% kamfer wordt gehaald.

De dan verkregen kamfer-vrije olie, de z.g. roode of zwarte k.-olie, bevat o. m. safrol, en dient als uitgangsmateriaal voor de bereiding van heliotropine. Een ander destillatieproduct, de witte k.-olie, heeft minder waarde, en dient o. a. als brandolie, oplosmiddel voor harsen en lakken, en voor de vervaardiging van O.-I. inkt. Tegenwoordig wordt behalve uit het hout, ook uit de bladeren een geringere hoeveelheid k. gedestilleerd. De jaarlijksche k.-productie bedraagt ruim 5000 ton, waarvan ± de helft door Formosa. Tegenwoordig wordt k. ook synthetisch bereid uit pineen door verzeeping en oxydatie. Zuivere k. smelt bij 176° en kookt bij 209°. Het is gemakkelijk brandbaar, onoplosbaar in water, gemakkelijk in alkohol (k.-spiritus) en oliën. Ze wordt dikwijls vervalscht met k.-olie. — K. dient in de techniek tegenwoordig in de eerste plaats voor de vervaardiging van celluloid.

Verder voor medicinale doeleinden en als middel tegen motten. Ook in de vuurwerkmakerij wordt het toegepast. Behalve de echte k., komt ook de Borneo-k. (Sumatra-k. of Baros-k.) in den handel, gewonnen uit de Dryobalanops aromatica, waarin ze in boorgaten van kevers wordt afgescheiden. Ze is chemisch van de echte k. verschillend, en bestaat in hoofdzaak uit Borneol. Ze vormt een belangrijk handelsartikel voor Ned.-Oost-Indië, speciaal voor export naar China. Ngaikamfer uit Blumea balsamifera (China), voor pharmaceutisch gebruik, en voor de bereiding van Chineeschen inkt, door ze onvolledig te verbranden, staat chemisch zeer dicht bij de Borneo-k.

< >