Constant de rebecque (benjamin) - Constant de Rebecque (Benjamin), Fr. schrijver, polemist en redenaar (1767—1830), geb. te Lausanne, waar zijn voorouders zich vestigden na de herroeping van het Edict van Nantes, herkreeg het Fr. burgerrecht, werd na Napoleon’s staatsgreep lid van het tribunaat, kreeg met Chénier en anderen, wegens het voeren van oppositie, ontslag, behoorde tot den vriendenkring van Mme de Staël, die hij naar Duitschland en Italië vergezelde, was minister van Napoleon gedurende de Honderd Dagen, liberaal journalist onder de Restauratie en lid van de Kamer in 1819. Louis-Philippe schonk hem kort vóór zijn dood honderd duizend francs om zijn schulden te betalen. — Met Chateaubriand, Mme de Staël, en Sénancour („Oberman”), vertegenwoordigt B. C. in het begin der XlXe eeuw den persoonlijken roman, waarin de psychologische analyse de voornaamste plaats inneemt. In zijn Adolphe krijgt „le mal du siècle” een eigenaardigen vorm. De jonge man, die alles in ’t werk gesteld heeft om Ellénore te bewegen haar leven aan het zijne te verbinden, komt spoedig tot de ontdekking, dat hij zich in den aard van zijn gevoelens bedrogen heeft.
Zijn liefde is uitgedoofd, wat niettegenstaande zijn edelmoedige, doch vruchtelooze pogingen om deze weer te doen opleven, niet verborgen blijft voor de jonge vrouw. Diep ongelukkig voelt hij zich, omdat hij het oordeel vreest van de wereld, die Ellénore haar ongeoorloofde betrekking zal verwijten, en omdat hij zelf de kracht mist door scheiding een einde aan zijn ellende te maken. Ellénore sterft. Deze korte, zeer weinig lyrische roman geeft in sobere, nauwkeurige lijnen, zonder eenig effectbejag, een meesterlijke beschrijving van A.’s en E.’s zieleleed. — B. C. heeft zich ook bezig gehouden met studies op godsdienstig gebied: De la religion considérée dans sa source, ses formes et ses dévéloppements (1824—1831), Du polythéisme romain (verscheen na zijn dood, in 1833), en met politieke vraagstukken: L'Esprit de conquête et Vusurpalion, De la liberté des anciens comparée à celle des modernes, enz. Zijn ziel werd gekweld door onrust en besluiteloosheid, maar zijn geest was helder. In gespierden stijl heeft hij de rechten van het individu en van de vrijheid verdedigd. — Zie: Sainte-Beuve, Portraits littéraires, III; Lundis, XI, Nouveaux Lundis, I; E. Faguet, Politiques et Moralistes, lre série; J. Ettlinger, Benjamin Constant, der Roman eines Lebens, Berlin, 1909.
