Asbest - in de mineralogie vezelige variëteit van verschillende amfibolen,vooral van aktinoliet, tremoliet, anthofylliet, ook van natriumamfibolen; dienovereenkomstig groen, wit, grijs of blauw gekleurd; langvez. variëteiten van serpentijn worden in de mineralogie als chrysotiel- of serpentijn-A. aangeduid. In den handel en de techniek worden beide soorten samengevat als asbest of (in Griekenland, Italië en Azië) amiant. De naam asbestos, reeds bij de Ouden in gebruik, zinspeelt op het feit, dat een lamp voorzien van een pit van asbest, zooals de gouden lamp van Pallas te Athene, mits behoorlijk bijgevuld, nooit ophield te branden, dus onuitbluschbaar was, asbestos (Gr.) = onbluschbaar. De meest verbreide Amfibool-a. met de samenstelling van tremolietaktinoliet bevat 27 % kiezelzuur en geen water, is bestand tegen het vuur en tegen zuren en smelt bij 1150° De chrysotiel-a. bevat 44 % kiezelzuur en 17 % water, dat bij verhitting ontwijkt, waarbij de vezels troebel worden; het wordt door zoutzuur aangetast en door zwavelzuur geheel ontleed.
Desniettegenstaande wordt voor de meeste doeleinden aan chrysotiel asbest de voorkeur gegeven omdat het beter bestand is tegen het vuur en zich gemakkelijker laat spinnen. Beide soorten worden ook dooreengemengd gebruikt. De toepassingen dezer goed isoleerende grondstof breiden zich steeds uit. De vezels worden gesponnen tot draden, gedraaid tot touw en kabels, geweven tot goed voor ontbrandbare kleedingstukken; het fijnere materiaal gewalst tot papier, geperst tot karton, en met verschillende bijmengsels tot stijve platen. Het wordt gebruikt als filtermateriaal in de chemische industrie en den wijnhandel, als pakking materiaal, als isolator van stoom-, warmwater- en electrische leidingen; in verschillende vormen als bescherming tegen brand bij den bouw voornamelijk van openbare gebouwen. Grootste producent is Canada, welk land sedert 1900, toen deze nog slechts 1/4 van de tegenwoordige was, steeds 80 a 90 % van de wereldproductie geleverd heeft en wel bijna uitsluitend chrysotielasbest.dat voor een goed deel gewonnen wordt in 8 mijnen, waarvan er 7 binnen een afstand van 6 mijl bijeenliggen. De productie begon in 1878 met 50 ton van 1000 K.G., steeg in 1890 tot 9860 t., in 1900 tot 24,131 t., in 1910 tot 92,729 t. cn bereikte in 1913 een maximum met 23,256 t.; en een waarde van 9,6 mill. gld.; in 1914 was de productie 97,287 t. met een waarde van 7,2 mill. gld. Behalve Can. zijn producenten van eenige beteekenis: Rusland met 16,000 t. en Ver.
St. v. N.-Am. met 1,100 t. in 1913. Zuid-Afrika leverde in 1912 2300 t., Cyprus 860 t. en Italië 190 t. Het materiaal, dat uit de groeven gewonnen wordt, bevat maar een klein gedeelte (5—10 %) bruikbare a., dat door geleidelijke vergruizing en daaropvolgende zeving afgescheiden wordt. Van deze bruikbare a. is wederom slechts een klein gedeelte, hoogstens 8%, spinbare vezels; de rest is fijn. De verwerking van a. geschiedt in de verschillende verbruikslanden, in de eerste plaats in de Ver. St. v. N, Am., Engeland en Duitschland.
Als slechte warmtegeleider en om zijn onbrandbaarheid vindt asbest in de techniek een rijke toepassing. Vooral in Duitschland heerscht een levendige asbestindustrie, waar het in vele fabrikaten, soms door gepatenteerde verwerkingen, voor menigerlei gebruik geschikt wordt gemaakt; b.v. asbestpapier en asbestvilt, voor vuurvaste bekleeding of isoleering, asbestschijven, voor verpakking va:i flens- of pijpverbindingen, asbestkoord en asbestband, asbestgaren en asbesttouw, voor isoleering en verpakking, asbestweefsel en asbestdoek voor vuurvaste schermen, b.v. tooneelgordijnen, asbestverf voor verhitte oppervlakten, losse asbestpakking voor pijp- en ketelbekleeding, asbestkleeren en asbesthandschoenen voor bescherming tegen vuur of zuren, asbestfilters voor het filtreeren van sommige zuren, asbestplaten voor brandvrije bekleeding en deurpaneelen, asbestleien in verschillende kleuren als dakbedekking, asbesttegels, asbestmatrassen en nog veel meer speciale toepassingen. Voor de fabricage van deze artikelen wordt meerendeels het langvezelige asbest gebruikt. Naar de soort van het asbest loopt de vuurvastheid zeer uiteen, sommige verbranden bij 500° C., andere pas bij 1200° C. Voor technische doeleinden worden ook artikelen gefabriceerd van mengsels van asbest met cement en asbest met caoutchouc.
