Albuquerque (alfonso d’) - bijgenaamde de Groote, Portugeesch zeevaarder, de grondlegger der Portugeesche macht in Oost-Indië; hij werd in 1453 te Alhandra bij Lissabon geb., overl. voor Goa 16 Dec. 1515. Hij werd opgevoed aan het hof van Alfonso V van Portugal, aan welk hof zijn vader eene hooge waardigheid bekleedde, trad vroeg in militairen dienst en onderscheidde zich in den oorlog tegen de Turken, 1480, en later in Noord-Afrika; in 1503 vergezelde hij zijn neef Francisco d’ A. naar Indië; in 1506 nam hij deel aan de expeditie onder Tristao da Cunha naar de oostkust van Afrika, doch scheidde zich weldra af om zich van het eiland Ormuz in de Golf van Perzië meester te maken, wat hem gelukte.Om een geschikt middelpunt voor de Portug. bezittingen in Indië te hebben, veroverde Albuquerque, nadat hij door koning Emanuel tot gouverneur van Portugeesch Oost-Indië was benoemd als opvolger van Diego d’Almeida (1509) op 25 Nov. 1510 Goa en daarop Malabar, Ceylon, de Soenda-eilanden, het schiereiland Malakka en in 1516 andermaal het eiland Ormuz. Hij maakte Portugal gevreesd onder de volkeren en vorsten van het Oosten, die zich haastten met dit land verdragen te sluiten. Doch ook hij viel in ongenade.
De koning, naijverig op zijn macht, benoemde Lopez Soarez in zijn plaats als onderkoning der Portugeesche bezittingen in Indië. A.’s verzwakt gestel kon de smart over deze vernedering niet verdragen en hij overleed weinige dagen na de ontvangst van de tijding op de terugreis van Ormuz naar Goa. Zijn zoon Blasius beschreef zijns vaders leven in: Commentarios do Grande Alfonso d' Albuquerque (Lissabon 1576 en 1774; Eng. vertaling 1876—1883). Zijn brieven, Carlas, gaf de Akademie van Wetenschappen te Lissabon (1884) uit.
