Oosthoek Encyclopedie

Oosthoek's Uitgevers Mij. N.V (1916-1925)

Gepubliceerd op 17-06-2020

pythagoreische komma (pythagorese komma)

betekenis & definitie

het verschil in toonhoogte tussen twee tonen, die via twee verschillende stemprocédés zijn bereikt, maar zo weinig in toonhoogte verschillen dat zij dezelfde plaats in de toonladder innemen. Vanuit een bepaalde toon gaat men zeven octaven omhoog en bereikt dan toon x; vanuit dezelfde uitgangstoon gaat men twaalf reine kwintsprongen omhoog en bereikt dan toon y.

Zowel in de praktijk als langs wiskundige weg blijken de tonen x en y vrijwel (maar niet precies) even hoog te zijn: zij liggen het interval van ongeveer 81:80 uiteen, per definitie één pythagoreische komma. →kwintencirkel.

< >