m. (en),
1. richting waarin een vaar of vliegtuig zich op een bepaald ogenblik voortbe weegt (e): de — was oost; — houden; het schip op of in brengen; een bepaalde — sturen, ook alleen — sturen, nl. naar het kompas of de koerslijn; zet ten of richten naar, zich wenden naar: het schip zette — naar Engeland; de — bepalen, af, uitzetten; uit de — raken; van de zijn, de kwijt zijn, de goede richting verloren hebben, (ook fig.) van de rechte — afdwalen, het pad der deugd verlaten;
2. reis, vaar route: dat ligt buiten onze —;
3. (in het algemeen) weg van beweging, richting: de nieuwe — op staat kundig gebied, de nieuwe richting;
4. omloop, gang baarheid, van geld: munten buiten stellen; ook fig.;
5. marktprijs, prijs op een bepaald ogenblik van edele metalen, munten, wissels, effecten enz., m.n. aan de beurs (vaak in percenten uitgedrukt): de koersen noteren; de koersen zijn gedaald, gerezen;
6. (gew.) (wieler)wedstrijd; wedren, wedloop, race. (e) De hoek die de richting van de kiellijn (van ach ter naar voorsteven) van het schip maakt met de noordzuidlijn, heet de rechtwijzende koers, die in graden van 0°...360° wordt aangegeven. Noord, oost, zuid en west zijn resp. 0°, 90°, 180° en 270°. Wil men een bepaalde op de kaart uitgezette recht wijzende koers sturen, dan moet men hierop eerst de variatie en →deviatie toepassen om de op een magnetisch →kompas te sturen kompaskoers te verkrijgen. De algebraïsche som van variatie en de viatie wordt miswijzing genoemd. Door stroom en wind zal een schip zich niet precies in het verlengde van zijn kiellijn voortbewegen, maar een daarvan enigszins afwijkende richting volgen. De hoek tus sen kiellijn en richting, waarin het schip zich voort beweegt, hangt af van de grootte en richting van scheeps, wind en stromingssnelheid en heet be houden koers. De hoek tussen deze koers en de kompaskoers, die een niet door wind en stroming beïnvloed schip zou volgen, wordt de misgissing ge noemd. Is er geen stroom en doet alleen de wind zijn invloed gelden, dan spreekt men van drift of wraak.
