Oosthoek Encyclopedie

Oosthoek's Uitgevers Mij. N.V (1916-1925)

Gepubliceerd op 22-12-2018

aanslag

betekenis & definitie

aan'slag, m. (-en), het aanslaan, de daad of gebeurtenis van aanslaan in verschillende opvattingen: 1. (muziek) wijze van aanslaan van de toetsen: de pianist heeft een goede —; de toetsen laten zich gemakkelijk aanslaan ; van de motor het aanslaan, vandaar: beginkosten van een taxirit ; 2.

keer dat men (een toets) aanslaat: het aantal aanslagen per minuut (bij het typen b.v.); 3. van een vuurwapen, in de verb. in de — brengen, mikken, het in de richting van het doel brengen; 4. van water tegen de wal enz.: aanhoudend geklots; 5. plaats waar een afgeschoten kogel aanslaat; 6. deel van de stijl of dorpel waartegen deur of venster in gesloten toestand steunt; steunvlak der beide vallen van dubbele bruggen; 7. de (voor)aanleg op een drukpers waartegen de lange zijde van het te bedrukken vel stoot ; tevens de desbetreffende rand van dat vel; 8. het aanbijten van vis bij hengelen; 9. de aandrijving van de pas ingeschoten inslagdraad: het weven met dubbele —, het gebruiken van een wissellade bij het weven van stoffen met blokken of ruiten van verschillende kleur; 10. stof of korst die zich op iets vastgezet heeft : de — van een ketel afkrabben; een vat van de — reinigen; 11. wat iemand begint of onderneemt; m.n. onverwachts ten uitvoer gebracht plan om zich van een belangrijk punt meester te maken: de — op Amsterdam; (rechtsterm) misdrijf tegen de veiligheid van de staat of tegen leven en vrijheid van een persoon gepleegd; ook de reeds strafbare poging daartoe; een — op iemands leven, op iemands eer, snode toeleg, hem daarvan te beroven ; 12. aanplakking (van biljetten, kennisgevingen); 13. vastgesteld bedrag dat iemand aan belasting e.d. te betalen heeft .

BELASTINGEN. In Nederland wordt de aanslag door de inspecteur vastgesteld en door de ontvanger ingevorderd. Daartoe wordt de aanslag op de inspectie in een kohier opgenomen en ontleent daaraan het zgn. aanslagnummer (in België: artikel), vermeld op het aanslagbiljet. Bezwaren tegen de aanslag moeten binnen twee maanden na de vaststelling van de aanslag bij de inspecteur worden ingediend. Als datum van de vaststelling van een aanslag in de inkomstenbelasting geldt de dagtekening van het biljet. Indiening van een bezwaarschrift schorst de invordering van de aanslag niet. Wel zal de ontvanger veelal bereid zijn betalingsuitstel te verlenen. Behalve de definitieve aanslag kent men voor b.v. de inkomstenbelasting de voorlopige aanslag en de navorderingsaanslag. (navordering). Voor de omzetbelasting en de loonbelasting kent men de naheffingsaanslag (naheffing). In België vindt de aanslag plaats, naar gelang van de belasting, door de controleur of de ontvanger. GRAFISCHE TECHNIEK. De lange zijde van een te bedrukken vel stoot op de pers tegen de aanslag, de vaste aanleg. Wil dezelfde rand ook bij de weerdruk tegen de aanslag komen, dan dient men het vel te keren. Draaien of stolpen zou betekenen dat al het papier schoongesneden moet worden. MUZIEK. Een instrument heeft een zware, een lichte aanslag; de wijze, waarop de toetsen van een toetsinstrument worden aangeslagen (Fr.: toucher). Het toucher van een pianist draagt in belangrijke mate bij tot zijn persoonlijke speeltrant. RECHT. Als aanslag wordt betiteld de daad gericht tegen leven of vrijheid van staatshoofden, resp. leden van koningshuizen, derhalve tegen het staatshoofd van het eigen land dan wel van bevriende landen; ook daad gericht tegen de veiligheid van de staat.

Nederland. Art. 79 WStr. zegt dat aanslag een feit is, zodra het voornemen van de dader zich door een begin van uitvoering, in de zin van art. 45 (poging), heeft geopenbaard. In de artt. 92 vlg. WStr. worden als misdrijven tegen de veiligheid van de staat strafbaar gesteld de aanslag op de koning, de regerende koningin of de regent, de aanslag ondernomen met het oogmerk om het rijk geheel of gedeeltelijk onder vreemde heerschappij te brengen of om een deel daarvan af te scheiden, de aanslag op de grondwettige regeringsvorm of om de orde van troonopvolging te vernietigen. Op deze misdrijven is levenslange gevangenisstraf gesteld of tijdelijke van ten hoogste 20 jaar. Als misdrijf tegen de koninklijke waardigheid stelt art. 108 strafbaar de aanslag op het leven of de vrijheid van de nietregerende koningin, van de troonopvolger of van een lid van het koninklijk huis. Onder de misdrijven tegen hoofden en vertegenwoordigers van bevriende staten is in art. 115 opgenomen de aanslag op het leven of de vrijheid van een regerend vorst of ander hoofd van een bevriende staat.

België. In het bijzonder strafbaar zijn aanslag op het leven of op de persoon van de koning (in principe: doodstraf), van de vermoedelijke troonopvolger, van de koningin, van ’s konings bloed- en aanverwanten in de rechte lijn, van ’s konings broeders die de staat van Belg bezitten, van de regent en van de ministers, die de grondwettelijke macht van de koning uitoefenen (art. 101-103 WStr.). De poging wordt gestraft als voltooid misdrijf (art. 105 WStr.). De wet van 12.3.1858 stelt strafbaar de aanslag op de persoon van een vreemd staatshoofd; ook hier wordt de poging gestraft als voltooid misdrijf. SCHEIKUNDE. Aanslag is de dunne, meestal gekleurde laag, die zich op voorwerpen afzet, hetzij door condensatie uit de vloeibare of gasvormige toestand, hetzij door chemische inwerking. De aanslag die bij verhitten van een stof op kool (reductie) ontstaat vertoont voor sommige stoffen een karakteristieke kleur (blaaspijpanalyse).