Natuurdiëtisten Nederland

Marijke de Waal Malefijt (2020)

Gepubliceerd op 20-10-2019

Burn-out

betekenis & definitie

Een burn-out is een depressie met fysieke klachten. Een burn-out hoeft niet enkel een mentaal-psychologische oorzaak te hebben. Er kunnen ook fysieke oorzaken zijn.

Een zwakke bijnierwerking en/of schildklierwerking door langdurige stress kan o.a. vermoeidheid, een te hoge bloedsuikerspiegel, neerslachtigheid, depressie, verminderde concentratie en een verminderd geheugen veroorzaken.

Door een burn-out kan het gevoelsleven, slaap, denken, seksualiteit, lichaamstemperatuur en het honger- en dorstgevoel verstoord raken. Er kunnen meer mentale en emotionele klachten worden ervaren. Het vraagt tijd en geduld de ‘accu’ weer op te laden en stap voor stap te herstellen van een burn-out. Thuis op de bank rusten en ‘piekerverlof’ houden, verkort het herstel in ieder geval niet.

Ga op onderzoek uit of er sprake is van een burn- of bore-out. Het verschil tussen burn-out en bore-out is dat een bore-out simpeler is op te lossen. Een aanpassing in de omgeving zou een einde kunnen maken aan een bore-out. Denk hierbij aan een nieuwe baan, relatie of woonplek.

Een bore-out betekend dat men letterlijk ziek is van verveling. Dit is vaak werkgerelateerd. Een baan die bij iemand past geeft energie. Een burn-out wordt ook vaak alleen aan ‘het werk’ gekoppeld. Maar zelden is alleen werk de boosdoener. Privé-omstandigheden en de gezondheidsstatus spelen hier regelmatig ook een rol in.

Stress en depressie, maar ook het gebruik van alcohol, koffie, cafeïne en suiker roven magnesium. Wanneer er sprake is van een magnesiumtekort kan dit kramp en spierpijn veroorzaken. Slecht slapen kan ook een teken zijn van een magnesiumtekort. Een magnesiumtekort heeft een negatief effect op het centrale zenuwstelsel. Er zijn vele ziektebeelden en klachten die een relatie kunnen hebben met een tekort aan magnesium. Denk aan angst, geheugenverlies, paniekstoornissen, chronische pijn, depressie, hoofdpijn, migraine, hartaanval, ADHD en zelfmoordneigingen.

Bij stress en burn-out kan het daarom verstandig zijn om een goed opneembare vorm van magnesium te suppleren, dus magnesiumcitraat of magnesiumtauraat. Natuurlijke magnesiumbronnen zijn o.a.: biologische volle granen, biologische groenten (vooral bladgroenten) en fruit (pruimen en grapefruit), biologische zaden en noten (pompoen, zonnebloempit en sesampasta/tahin), biologische peulvruchten. Onderzoek naar voeding bij angst en stress, laat zien dat de juiste voeding kan bijdragen aan meer energie en het ervaren van meer balans.

Een lichaam dat in balans is, is men minder afhankelijk van een beloning zoals troostvoeding. Dat komt omdat de endorfineproductie dan goed is en er weinig cortisol wordt (stresshormoon) aangemaakt. Een aanhoudende onbalans van ontevredenheid en beloningen zorgt ervoor dat het cortisolniveau eerst flink gaat stijgen waarna het zal dalen. Als cortisol daalt volgt de burn-out. Ook exorfinen, allergieën en/of eventuele nutriëntentekorten kunnen ten grondslag liggen aan de burn-out.

De twee belangrijkste gelukshormonen zijn dopamine, met een werkingsduur van slechts één seconde, en endorfine, waarvan de werking wel vijftien minuten kan aanhouden. Het effect van dopamine houdt slechts kort aan. Endorfine activeert de afgifte van dopamine en zorgt ervoor dat deze langer haar werk kan blijven doen. Juist hormonen als serotonine en dopamine die bekend staan als de ‘stemming- en gelukshormonen’ verlagen bij een burn-out.

Troostvoeding bestaat uit zaken die weliswaar onze dopamine- en endorfinelevels tijdelijk verhogen, maar echt niet goed voor ons zijn. Denk daarbij aan suikers en snelle koolhydraten gecombineerd met foute vetten en exorfinen (morfine-achtige stoffen zoals gluten, tarwe, roggen en gerst). Deze zijn te vinden in frisdranken, koekjes, gebakjes, snoep, friet, roomijs, aardappelpuree, chocolade en junkfood.
Ook paracetamol en ‘de pil’kunnen de huishouding van het ‘gelukshormoon’ dopamine in de war brengen.

Knuffelen zorgt ervoor dat endorfines vrijkomen. Endorfine (het snelst werkende anti-stresshormoon) heeft het vermogen om pijnstillend te werken en een gevoel te geven van welbevinden en geluk.

Al langer is bekend dat langdurige stress, zoals bij een burn-out, onder andere tot chronische ziektes leidt. Onderzoek laat zien dat dit komt doordat stress leidt tot de vorming van laaggradige ontstekingen, wat andere aandoeningen bevordert. Het is daarom belangrijk om de oorzaken van stress aan te pakken om zo de laaggradige ontsteking op te lossen. De kruiden Ashwaganda en Rhodiola kunnen hierbij een ondersteunende rol spelen.
Ashwaganda heeft een stressverlagende, angstremmende, antidepressieve, neuroprotectieve, ontstekingremmende, immunomodulerende, antioxidantieve, hormoonregulerende en spierversterkende werking. Het verbetert de slaap en zorgt voor meer rustgevoel. Bij het gebruik van Ashwaganda is het verstandig om koffie, cola, chocola en zwarte thee te vermijden.
Uit onderzoek is gebleken dat Rhodiola het serotoninegehalte soms kan verhogen met wel 30%.

Voedingstips bij een burn-out:
* Vermijd voedingsmiddelen die cafeïne of andere stimulerende stoffen bevatten zoals koffie, zwarte thee, chocola of energiedrankjes.
* Vermijd suiker, alcohol, frituur en kant & klaar producten.
* Nuttig dagelijks 3 hoofdmaaltijden (ontbijt, lunch en diner) en drie tussendoortjes.
* Vermijd sterk ‘verkoelende’ producten zoals vruchtensap, rauwkost, salade en koe-melkproducten. Deze kunnen bij overmatig gebruik in de verkeerde seizoenen ‘de accu’ langzaam doen leeglopen.
* Zorg voor voldoende B-vitaminen uit volle granen zoals rogge, haver, spelt, zilvervliesrijst, amarant en quinoa. Biologische vlees van gevogelte, wild of lam (vermijd varkensvlees) bevat ook veel B-vitaminen. B- vitaminen zijn extra belangrijk bij een burn-out.
*Eet elke dag bittere groenten zoals asperges, witlof, spruitjes, kool of artisjok. Dat versterkt de lever.
*Eet regelmatig zwarte bessen, bosbessen en bramen., want die bevatten veel antioxydanten.
* Thee gezet van brandnetel, kamille of citroenmelisse kan ‘de accu’ versterken.