Brandnetel behoort tot de familie Urticaceae. De grote en kleine brandnetel maken daar deel van uit.
De planten hebben twee soorten bloemen: mannelijke of vrouwelijke. Brandnetel is rijk aan vitaminen en mineralen en wordt gebruikt als heilzaam kruid en als een bron van voedsel. Er is ongeveer net zo veel vitamine C en caroteen in brandnetelbladeren aanwezig als in spinazie en andere groene groenten.
Aan brandnetel worden o.a. de volgende heilzame effecten toegeschreven:
• Reinigende werking en ondersteuning van o.a. de lever- en nierenergie en botopbouw (1).
• Brandnetel heeft pijnstillende effecten , zowel bij inwendig als uitwendig gebruik .
• Brandnetel bevat quercitine wat een ontstekingsremmend en mastcelstabiliserend effect heeft. Hierdoor wordt de hoeveelheid histamine die het lichaam produceert in reactie op het allergeen, verminderd. Daardoor kan brandnetel een rol spelen bij hooikoortsklachten.
• Brandnetel wordt ook vaak toegepast bij urinewegaandoeningen, waaronder infecties van de urinewegen en nierstenen .
• Er is enig bewijs voor de werkzaamheid van brandnetel, alleen of in combinatie met andere ingrediënten voor het verbeteren van de symptomen van benigne prostaathyperplasie (BPH).
• Er is bewijs dat zowel inwendig als uitwendig gebruik van brandnetelextract, waarschijnlijk als gevolg van de rijke bron aan silicium, de symptomen van pijn bij patiënten met osteoartritis kan verminderen .
Er kunnen door brandnetel te gebruiken lichte maag-darm problemen optreden of allergische huidreacties.
Omdat brandnetel de bloeddruk en bloedsuikerspiegel kan verlagen moet men ook opletten als men daar medicijnen voor neemt want de middelen kunnen elkaar versterken.
Brandnetel bevat o.a. veel vitamine K. Deze vitamine heeft een positief effect op bloedstolling. Let daarom op met bloedverdunners.
Het gebruik van brandnetel wordt afgeraden tijdens zwangerschap, bij het geven van borstvoeding en bij kinderen onder de 12 jaar, door de effecten op het androgeen en het oestrogeen metabolisme.
Voorzichtigheid is geboden bij nierdysfunctie, omdat brandnetel een diuretisch effect heeft.
In de lente en vroege zomer zijn er volop jonge brandneteltoppen in bermen en natuurgebieden te vinden. Deze jonge toppen zijn nog zacht, weinig houterig en het meest geschikt om als groente te gebruiken. Verzamel brandneteltoppen op een schone plek, ver verwijderd van autoverkeer en honden. Draag bij het verzamelen dikke handschoenen om huidklachten te voorkomen.
Door de brandnetels te weken of te koken in water worden de bijtende chemische stoffen uit de plant verwijderd. Zodra deze brandharen zijn verwijderd, kan de plant worden verwerkt en gegeten zonder het gevaar van prikken.
Brandnetel is te gebruiken als groente in bijvoorbeeld een groentensoep, maar ook als thee. Laat voor een kopje brandnetelthee brandnetelbladeren in de zon drogen. De geur van brandnetels is te vergelijken met spinazie wanneer het gekookt wordt.
