(Gr. ook Persephoneia, Persephassa of Pherephassa), Griekse godin van de onderwereld, dochter van Zeus en Demeter. Toen zij als jong meisje eens samen met de Oceaniden bloemen plukte op de vlakte van Enna, opende zich plotseling de aarde, en Hades, de heerser der onderwereld, rees in zijn tweespan op uit de gapende kloof en schaakte Persephone.
Niemand had de roof bemerkt, slechts Zeus was ervan op de hoogte. Zielsbedroefd trok nu Demeter over de aarde, op zoek naar haar dochter, totdat Helius, de alziende, haar het gebeurde onthulde. Vertoornd trok Demeter zich nu terug in de eenzaamheid, met het gevolg dat alle vruchtbaarheid op aarde ophield. Zeus zond tenslotte Hermes naar Hades, om hem te vragen Persephone weer naar de aarde te laten terugkeren. De god stond dit toe, doch tevoren gaf hij Persephone een granaatappel te eten, waardoor zij aan Hades en zijn rijk gebonden bleef, en een derde van het jaar bij hem moest vertoeven. De overige acht maanden verbleef zij bij haar moeder. De mythe is een symbool van de ontluikende en afstervende natuur. In de Eleusinische mysteriën werd o.a. dit gebeuren gevierd ter ere van Demeter en Persephone, die in de mysteriëncultus de naam Kore droeg. Bij de Romeinen heette zij Proserpina. (Ov.V,341 e.v.).ICONOGRAFIE Beroemd is het Eleusinische reliëf, waarop Persephone verschijnt in gezelschap van Demeter en Triplolemus (2de helft der 5de eeuw v.C.): Persephone is voorgesteld als een jonge vrouw, en draagt een fakkel. Voorts ziet men een enkele maal haar ontvoering door Hades weergegeven op vazen, wandschilderingen en mozaïeken. Gewoonlijk echter is zij afgebeeld als de vorstin der onderwereld: een ernstige vrouw met scepter en diadeem, korenaren, granaatappel, fakkel of papaver. Als zodanig komt zij voor op fresco’s in Etruskische graven bijv. in de tomba del Orco (2de eeuw v.C.) te Tarquinia: zij troont daar naast Hades, gekleed in een rijk gewaad, met juwelen getooid en slangen in het haar. Op een fresco te Napels, afkomstig uit Pompeii, is zij gesluierd afgebeeld en met een mand vol vruchten.
Zie Zeus, Demeter, Oceaniden, Hades, Helius, Eleusinische mysteriën, Proserpina
