Mythologische Encyclopedie

Dr. A. van Anken (1961)

Gepubliceerd op 08-04-2020

ORESTES

betekenis & definitie

Zoon van Agamemnon en Clytaemnestra. Toen zijn vader door Clytaemnestra en haar minnaar was vermoord, werd de jonge Orestes door zijn zuster Electra (1) in veiligheid gebracht bij zijn oom Strophius in Phocis.

De zoon van Strophius, Pylades, werd zijn trouwe vriend. Acht jaren later keerde Orestes terug naar zijn vaderstad Mycene, in gezelschap van Pylades, en samen beraamden zij de bloedige wraakneming op Clytaemnestra en Aegisthus. Als moordenaar van zijn moeder werd nu Orestes door de Erinyen achtervolgd, totdat de godin Athene hem bracht voor de rechtbank van haar stad, de Arcopaag, waar de Erinyen hem aanklaagden en Apollo zijn verdediger was. Toen bij de uitspraak de stemmen der rechters staakten, bracht Athene de beslissende stem uit die Orestes vrijsprak. Een ander verhaal vermeldt dat Orestes, om van zijn vervolging ontslagen te worden, de opdracht kreeg om het beeld van Artemis uit Tauris naar Athene te brengen. Hijzelf en Pylades, die hem op zijn tocht vergezelde, hadden in Tauris een ontmoeting met Orestes’ zuster Iphigenia en gedrieën keerden zij terug met het beeld der godin. Nog een andere traditie zegt dat Orestes gemoedsrust zou hebben gevonden in Arcadië nabij Megalopolis, waar een heiligdom der Erinyen was, die na Orestes’ vrijspraak Eumeniden ( welgezinden) heetten. In Mycene teruggekeerd, doodde Orestes de usurpator Aletes en huwde Hermione. Hij stierf op hoge leeftijd in Tegea. Zijn gebeente werd later naar Sparta overgebracht.

De figuur van Orestes is behandeld door Aeschylus in zijn trilogie de Orestie genaamd. Zij bestaat uit de drama’s Agamemnon, Choëphoren en Eumeniden, die respectievelijk de terugkeer en dood van Agamemnon, de wraak van Orestes en zijn verzoening met de Eumeniden tot onderwerp hebben. Ook in Sophocles’ Electra en in Euripides’ Electra, Orestes en Iphigenia in Tauris, speelt Orestes een belangrijke rol.ICONOGRAFIE Men ziet Orestes, meestal in gezelschap van Pylades op vele vazen, reliëfs en sarcophagen. Vooral op Romeinse fresco’s zijn taferelen uit zijn leven weergegeven o.a. in de Pompeiaanse huizen: casa di Olconio Rufo, casa del Centenario, casa di M. Lucrezio, casa del Pinario Ceriale.

Zie Agamemnon, Clytaemnestra, Electra, Strophius, Pylades, Aegisthus, Erinyen, Apollo, Iphigenia, Aletes, Hermione

< >