Een peuter die erg dwars is, is al heel zelfstandig. Een peuter is zowel afhankelijk en aanhankelijk als zelfstandig. Hij heeft een sterke drang om zelfstandig te willen zijn. Hij wil veel zelf doen en kan erg kwaad worden als dat niet mag. Hij wordt ook kwaad als zelf doen niet lukt. Een peuter wordt alsmaar heen en weer geslingerd tussen afhankelijkheid, aanhankelijkheid en zelfstandig willen zijn en raakt daardoor in conflict met zichzelf en zijn omgeving.
Als je peuter wil dat jij zijn schoenen aandoet en je doet dat voor hem, dan wil hij het toch weer liever zelf, en als hem dat dan niet lukt moet jij het toch maar doen. Of je peuter is boos en zegt dat je weg moet gaan. Ga je weg, dan roept hij dat je meteen moet komen. Kom je, dan kun je weer vertrekken omdat hij denkt je niet nodig te hebben. Hij probeert te kijken tot hoe ver hij kan gaan. Hij vraagt daarmee om regels en grenzen, want zelf weet hij het op zo'n moment niet meer.
Het lijkt wel eens alsof hij een hekel aan je heeft, terwijl het juist meestal zo is dat hij op deze manier zijn gehechtheid laat zien. In een vreemde omgeving of bij mensen die hij niet zo vaak ziet, durft hij niet zo dwars te reageren, omdat het daar niet veilig genoeg voor hem is. Dwars doen helpt een peuter om zijn eigen ik te ontwikkelen, maar wil niet zeggen dat hij al zelfstandig is.
