Republiek in Centraal-Azië, die in het westen en noorden respectievelijk aan Oezbekistan en Kirgizië grenst, in het oosten aan de Volksrepubliek China en in het zuiden aan Afghanistan; sinds 9 september 1991 onafhankelijk. Tadzjikistan is lid van het Gemenebest van Onafhankelijke Staten (GOS).
Het door Tadzjieken bewoonde gebied werd in de tweede helft van de negentiende eeuw door Rusland onderworpen. Na de oktoberrevolutie van 1917 werd Tadzjikistan in 1925 als autonome republiek binnen de Unierepubliek Oezbekistan opgenomen. Op 5 december 1929 werd Tadzjikistan omgevormd tot een Unierepubliek, die tot september 1991 deel uitmaakte van de Sovjetunie.
Het uiteenvallen van de Sovjetunie aan het eind van de jaren tachtig, leidde in Tadzjikistan tot de opleving van nationalistische gevoelens. De hoofdstad Doesjanbe was verscheidene malen het toneel van ernstige ongeregeldheden, die vooral tegen de Russische bevolking van de republiek waren gericht. De republiek verklaarde zich op 9 september 1991 onafhankelijk. In mei 1992 werd een parlementaire vergadering in het leven geroepen (de Majlis) waarin leden van alle politieke partijen waren vertegenwoordigd, en die een nieuwe grondwet en een meerpartijenstelsel moest voorbereiden. Eind 1992 brak echter tussen aanhangers van de in september afgezette communistische president Rachmon Nabijev en aanhangers van de Islamitische Wederopstandingspartij en de Democratische Partij een burgeroorlog uit. Nabijev werd opgevolgd door Akbarsjah Iskandarov, die onmiddellijk de noodtoestand afkondigde. De regering startte met door de Verenigde Naties georganiseerde vredesonderhandelingen met afgevaardigden van de oppositie; in september 1994 kwamen beide partijen in de Iraanse hoofdstad Teheran een staakt-het-vuren overeen, zonder dat het einde van de burgeroorlog werkelijk in zicht kwam. In het hele land zijn Russische vredestroepen aanwezig. Langs de grens met Afghanistan, van waaruit de Tadzjiekse rebellen worden gesteund, zijn Russische grenstroepen gestationeerd. In november 1994 werd een nieuwe grondwet aangenomen; waarnemend staatshoofd Imamoli Rachmonov werd op 9 november bij de eerste Tadzjiekse presidentsverkiezingen tot de nieuwe president van het land gekozen.
Door de burgeroorlog en door het verlies van subsidies uit Moskou en van afzetmarkten in de landen van de voormalige Sovjetunie, is de Tadzjiekse economie erg verzwakt. Dit wordt nog verergerd door de dominante positie van de communisten, die alle economische hervormingen tegengaan.
