Lexicon van de Psychologie

N. Sillamy (1965)

Gepubliceerd op 22-02-2023

GERUCHT

betekenis & definitie

niet gecontroleerd nieuws dat mondeling verspreid wordt. Verscheidene wetenschappelijke studies zijn er aan gewijd.

Bartlett bijv. toont iemand een voorstelling (over het algemeen mythisch van aard), waarvan bepaalde details onduidelijk zijn en vraagt hem dat beeld te beschrijven aan iemand die het niet zien kan. Deze vertaalt op zijn beurt de boodschap aan een derde, enz. Bartlett constateert dat het verhaal keer op keer veranderd wordt en verschraalt: één derde der details gaat bij de eerste herhaling reeds verloren, 46% bij de 2e en 70% bij de vierde; de boodschap wordt steeds eenvoudiger, verliest zijn structuur en krijgt een andere samenstelling: bepaalde details die men onthoudt, worden versterkt (een neger wordt vier negers); ze nemen een centrale plaats in in het verhaal en krijgen een nieuwe structuur en vormen een eenvoudig, logisch en coherent geheel (een ambulance die explosieven vervoerde, bevat aan het slot medicamenten). Het feit dat geruchten veranderen hangt af van →affectieve (verlangens, angsten) en psycho-sociale factoren (het behoren tot een bepaalde groep), terwijl de verspreiding van geruchten onderworpen is aan de wet van → Fechner. → Vooroordeel, Waarneming.