(pericardium): ligt als buitenste huid om de hartspier en bestaat uit een glibberige dekcellenlaag. De buitenhuid van het hart is bij het begin van de vaten bovenaan het hart omgeslagen en omsluit het hart nog eens.
Tussen deze twee huidlagen van het hart is een spleet, die gevuld is met ongeveer 1 eetlepel weefseivloeistof. Bij met ontsteking gepaard gaande ziekten van hart, borstvlies en longen kan de ontsteking ook Overslaan op het h. (pericarditis). Dan ontwikkelt zich meer vloeistof, die ook etterig kan zijn, of er ontstaat een droge ontsteking met vezelstofuitscheiding. Genezing leidt zelden tot herstel van de oude toestand; meestal doen zich littekenachtige vergroeiingen voor bij de vliezen van het h. Wanneer zich in het litteken kalk- of zouten afzetten kan het hart omgeven worden door een kalkschaal, die het als een pantser omvat en in zijn werkzaamheden hindert.Gevoeligheid voor druk, pijngevoel onder het borstbeen, ademnood, hoorbaar schuren over de hartstreek zijn de voornaamste tekenen van deze ziekte. De grondkwaal moet altijd in de behandeling betrokken zijn. Vasten, fruitdagen zolang de koorts duurt, anders vegetarisch voedsel. Kuitwikkels, lendenwikkels, kompressen op de buik, voor afleiden. Koude kompressen op het hart, nooit ijszak! Prikkelbehandeling van de huid boven het hart door inwrijven met plantaardige medicamenten of pleisters (peperboompje, mosterdpleister, enz.). Bij waterzucht van het h. afleiden door zweten of urineuitscheiding. Homeopathie: pericarditis: Aconitum D3-6, Veratrum viride Fl-3, Spigelia D3-6, Bryonia D3-6, Apis D3, Naja tripudians D10, Lachesis D10. Waterzucht van het h.: Apocynum ØD2, Apis D3.
