Katholieke Encyclopaedie

Uitgeverij Joost van den Vondel (1933-1939)

Gepubliceerd op 04-11-2019

Vacuum

betekenis & definitie

of luchtledig. Dit is voor het eerst nagenoeg verwezenlijkt door → Torricelli (1643) zonder pompen; door Von → Guericke (1650) met pompen. Een absoluut luchtledig is niet te verwezenlijken, daar er geen stof bestaat zonder dampspanning. In het v. van Torricelli bevindt zich kwikdamp van 0,001 mm kwikdruk.

Het beste v. bevindt zich buiten de aarde in de ruimte tusschen de hemellichamen. Tot voor korten tijd was het v., verkregen met pompen, zeer gebrekkig. Hierin is een belangrijke verbetering gekomen door de kwikdampstraalpompen (→ Gaede, Langmuir), waarmede v. tot 107 mm te verkrijgen zijn. Deze drukken worden gemeten met → manometers.

Hooge v. zijn noodig voor → vacuumvaten, radiolampen, röntgenbuizen, enz. Andere methoden om hooge v. te bereiken zijn nog absorptie door kool en den laatsten tijd ook oliedampstraalpompen. Vgl. → Horror vacui; Vacuummeter.J .v. Santen.