Katholieke Encyclopaedie

Uitgeverij Joost van den Vondel (1933-1939)

Gepubliceerd op 18-04-2019

Brouwer

betekenis & definitie

Brouwer - 1° → Cornelis (Broer).

2° Adriaen, schilder. * 1606 te Oudenaerde, ✝ 1638 te Antwerpen. Geboren Vlaming, kwam jong naar Amsterdam en Haarlem; na 1631 weer te Antwerpen. Een der meest begaafde schilders der 17e eeuw; hij had een veelbewogen leven, was een echte bohémien, die steeds in schulden stak. Zijn werk is hartstochtelijk Vlaamsch, maar sterk beïnvloed door Hals. Van hem leerde hij een veel vrijere, lossere behandeling der verven en een rijker coloriet.

Hij is een scherp waarnemer en groot menschenkenner; zijn teekening is feilloos, altijd raak en vol uitdrukking. Als onderwerpen koos hij meest arm landvolk, waarvan hij de onmatigheid aan de kaak stelde. Geheel oorspronkelijk zijn zijne landschappen, die, vervuld van een poëtische stemming, modern aandoen. Zijn rijpste werken zijn uit de laatste jaren te Antwerpen. Hij had een grooten invloed op anderen.

Lit.: Schmidt Degener, Adr. Brouwer; Bode, in Holl. und vlam. Malerschulen; Hofstede de Groot, in Verzeichnis d. Werke d. hervorr. holl. Maler d. 17en Jhdts. (III). “Schretlen” 3° Christophorus, Jezuïet, geschiedschrijver. * 10 Nov. 1559 te Arnhem, ✝ 2 Juni 1617 te Trier. Voornaamste werken: Antiquitates annalium Trevirensium, en Tuldenses Antiquitates.

Lit,.: N. Nederlandsch Biografisch Wdb. (II, 258); Sommervogel, Bibl. de la Comp. de Jésus (II, 218, XI, 1626).

4° Cornelis Adriaenszoon, → Cornelis Brouwer.
5° Hendrik, leidde in 1613 een scheepvaart naar Achter-Indië, bekleedde in Holland jarenlang een vooraanstaande positie in het beheer van den Oost-Indischen handel, en was van 1632 tot 1636 gouverneur-generaal van Nederlandsch-Indië. * omstreeks 1588, ✝ 1634 in Chili, op een voor de WestInd.sche Compagnie ondernomen tocht naar de West.

Berg.

6° Luitgen Egbertus Jan, wiskundige en philosoof. * 1881 te Overschie. Sedert 1912 hoogleeraar te Amsterdam. In de wijsbegeerte is B. de voornaamste vertegenwoordiger van het wiskundig intuïtionisme, dat in aansluiting bij H. Poincaré een, naar sommigen zeggen, revolutionnaire richting inslaat. Door het niet als geldend aanvaarden der klassieke logica, tenzij in zooverre deze zelf op wiskunde berust, en met name door het verwerpen van het principium tertii exclusi voor niet-eindige systemen, heeft B. een bijna van den grond af nieuwen opbouw der wiskunde noodzakelijk gemaakt (vgl. als voorbeeld hiervoor de artikelen over intuïtionistische verzamelingsleer in de Mathematische Annalen). Ondanks deze op het eerste gezicht al te radicale afwijking van de Thomistisch-Aristotelische wijsbegeerte staat B. toch in vele opzichten dicht bij deze wijsbegeerte, vooral in zijn scherpe probleemstelling (bijv. der mathematische existentie) en klare begripsdefinities (bijv. van het continuüm).

Werken: Over de grondslagen der wiskunde (diss. 1907); Wiskunde, Waarheid en Werkelijkheid (1919); Zur Begründung der intuitionistischen Mathematik (Mathematische Annalen 1925—’26, 93 vlg.). “Drost” 7° Willem Coenraad, Nned. kunstenaar, vooral als beeldhouwer bekend. * 19 Oct. 1877 te Leiden, ✝ 23 Mei 1933 te Leiderdorp. Werkte eerst onder K. Verster in decoratie. Stichtte met van Eek de groep „De Kunst om de Kunst” en ontwierp meubelen. Na eerst bij Goedewaagen in Gouda het plateelbakken geleerd te hebben, begon hij zelf daar een kleine pottenbakkerij, waar hij de oude methoden van sgrafitto en zgn. ringelooren toepaste en groote vaardigheid in het gebruik van gegloeide glazuurkleuren aan den dag legde.

Na een periode van inzinking opende hij in 1901 een nieuwen oven „Vredelust” te Leiderdorp, een werkplaats, die zich uitbreidde en in 1929 aan „Keramidon” van Arnhem werd overgedaan. Vooral in de latere jaren van zijn leven ontwierp hij veel beeldhouwwerk (1908, adelaar in het hof van het Vredespaleis in Den Haag). Zijn sierlijk aardewerk vooral vond ruime verbreiding in en buiten Nederland. Beeldhouwwerk leverde hij (in „exotus” materiaal, een mengsel van steen met alle soort ertsen) o.a. voor het station te Maastricht, het paleis van Justitie van Den Bosch en het raadhuis van Katwijk aan Zee. “Knipping

< >