Katholicisme encyclopedie

Prof. dr. J.C. Groot (1955)

Gepubliceerd op 02-01-2020

KERKGESCHIEDENIS

betekenis & definitie

is dat deel der theologie, waarin men zich bezighoudt met de historische en uitwendige ontwikkeling van de Kerk. Al valt de geschiedenis der Kerk als uitwendige gemeenschap ook onder het bereik van de studie van een ongelovige wetenschapsmens, dan pas wordt zij op de juiste wijze benaderd, wanneer men uitgaat van het bovennatuurlijke karakter der Kerk en wanneer men, haar goddelijke stichting en zending aanvaardend, gelooft in haar verbondenheid met Christus in de H.

Geest, in haar heiligende taak en de beloften van haar nooit falende Stichter. Het geloof in de Kerk als het Mystieke Lichaam van Christus is geen belemmering bij het toepassen van de historische methode, wanneer men in de tastbare feiten wil nagaan, hoe de Kerk als gemeenschap van mensen de boodschap van Christus heeft geïnterpreteerd, hoe zij er verder in is doorgedrongen, hoe zij deze boodschap heeft uitgedragen, in welke vormen haar leden het door Christus gestelde ideaal hebben beleefd, in welke graad zij dit ideaal zijn trouw gebleven of hebben benaderd, hoe, op grondslag van de door Christus zelf vastgelegde organisatie, haar structuur werd uitgebouwd en hoe zij zich verder onder invloed van wisselende tijdsomstandigheden onder de verschillende volken heeft ontplooid, wat zij gedaan heeft om haar zending veilig te stellen en in hoeverre zij daarin tekort is geschoten, en welke moeilijkheden zij bij het uitoefenen van haar taak heeft ondervonden.

In plaats van een belemmering te zijn voor een zuivere benadering van het verleden, zal het geloof eerder helpen in de veelheid van verschijnselen steeds naar de kern te speuren en de belangstelling te oriënteren op hetgeen het meest wezenlijke is in de zending der Kerk. Het geloof zal helpen de feiten op de juiste wijze te appreciëren en ze liefdevol te verstaan.

Het zal bovendien op het spoor brengen van niet direct in de bronnen omschreven factoren, die in de feitelijke ontwikkeling toch een grote rol hebben gespeeld: met name zal het doen zien wat in de geschiedenis der H. Kerk Gods Leiding betekent. j.

N.