Katholicisme encyclopedie

Prof. dr. J.C. Groot (1955)

Gepubliceerd op 02-01-2020

HEILIGE PLAATSEN

betekenis & definitie

waren bij de oude volken van het Nabije Oosten bij voorkeur gevestigd op bergen of op kunstmatig opgehoogde terrassen. Men wist er zich dichter bij de wereld der goden.

Als voorbeelden denke men aan de „etage-torens” in Mesopotamië (zie Babylonië); de offer-,,hoogten” der Kanaänieten (en Israëlieten); de „bergen Gods’’ zoals de Sinaï, de Karmel en de Tabor, de Ebal en Garizim (zie Samaritanen), de Sion (zie Jerusalem) en de Olijfberg. Vaak bouwt men er een tempel, waarvan de heiligheid zich ook kan gaan uitstrekken over de bevolkte stad er om heen (zie bijv.

Jerusalem). Ofschoon de christelijke eredienst niet aan bepaalde plaatsen gebonden is en leeft in het blijde besef, dat er overal tot God gebeden kan worden, kent hij toch evenals in de tijd (zie Feest) in de ruimte geleding.

God gaat op menselijke wijze met ons om. Door de Hem toegewijde ruimte treedt Hij in onze wereld.

Zonder zich binnen menselijke tekenen gevangen te geven versmaadt Hij het toch niet ze te hanteren. Hij geeft zich op heilige plaatsen inderdaad te ontmoeten; omgekeerd waar Hij zich openbaart, ontstaat een heilige plaats, welke dan vaak door een eigen Godswoning gemarkeerd wordt (zie Tempel).

De ware aanbidding Gods in de werkelijkheid der Geestesbedéling (Jo. 4 : 23) betekent niet een minachten van de gevulde tekenen, wraarin het verbond tussen God en zijn volk, tussen de mensgeworden Heer en de Bruid, die zijn lichaam is, op tastbare wijze naar ons toetreedt.Het hedendaagse katholieke spraakgebruik duidt met de naam heiligdommen speciaal gebouwen of plaatsen aan, waar de gelovigen de band met God en het hemelse hof van zijn engelen en heiligen bijzonder bespeuren (zie Bedevaart). Zo spreken wij bijv. van Mariaheiligdommen (in Lourdes enz). De naam „heilige plaatsen’’ wordt meestal gereserveerd voor de bedevaartplaatsen en heiligdommen in het Heilig Land (H. Grafkerk, Bethlehem, Gethsemani e.a.). j. w.