is een verschijnsel waaraan men van oudsher een grote waarde heeft gehecht. Bij alle oude volken vindt men in meerdere of mindere mate een „droomgeloof”.
Juist omdat dromen iets raadselachtigs hebben en toegang geven tot een andere wereld, meent men, dat de goden langs die weg met de mens in contact treden om hem voor hun cultus te interesseren, om de politiek te beïnvloeden of om het persoonlijk leven van de mens te leiden. Naast soms zeer felle critiek op droomgeloof en droomuitleg (bijv. door Cicero), vindt men hele verzamelingen van droomboeken, die uitleg geven van allerlei droomverschijnselen en hun betekenis duiden.
Droomuitleg werd een aparte wetenschap met eigen vakmensen: magiërs, wichelaars, over wie ook de Bijbel spreekt (vgl. Gen. 41 en Dan. 2).
Ook God heeft de droom als openbaringsmiddel benut, maar altijd in het belang van de heilsgeschiedenis (vgl. Gen. 40).
Als leugenprofeten zich echter op hun dromen beroepen, worden zij door de profeten aangevallen (Jer. 23 : 25-28). Ook in het N.T. komen dromen als openbaringsmiddelen voor: meestal zijn die dromen daar niet symbolisch, maar spreekt God zelf de een of andere opdracht in een droom uit (vgl. o.a.
Matth. 1 : 20; 2 : 12-22 en Hand. 16 : 9). In de moderne dieptepsychologie wordt de droom gezien als een uiting van het onbewuste zieleleven.
Door de slaap wordt de critische censuur op het onbewuste minder streng en kunnen de onbewuste conflicten, verlangens en neigingen in een halfbewuste toestand verschijnen en als droom beleefd worden.
De systematische en consequente interpretatie (duiding) van de droom is vooral door Freud en Jung onderzocht en nader uitgewerkt.
Voor Freud was de droomduiding de koninklijke weg tot het onbewuste. Ook in de huidige psychotherapie speelt de consequent voortgezette droomduiding een belangrijke rol.
In de droom verschijnen de onbewuste inhouden echter veelal in symbolische vorm. De duiding van deze droomsymboliek is zeer moeilijk en kan zeker niet aan de hand van een eenvoudig register geschieden (zie ook Dieptepsychologie, Freud en Jung). j. v. D./J. D. J.
