Katholicisme encyclopedie

Prof. dr. J.C. Groot (1955)

Gepubliceerd op 02-01-2020

DRIFT

betekenis & definitie

wordt in het gewone spraakgebruik soms gebezigd voor een bepaalde vorm van hartstocht, de toorn; soms wordt zelfs drift gelijkgesteld met hartstocht in het algemeen. In de eigenlijke betekenis van het woord is het echter een innerlijk gedreven worden naar vitale waarden, d.w.z. naar waarden die betekenis hebben voor het leven van de mens (of van het dier) als lichamelijk, biologisch wezen.

Ze maken deel uit van physiologische processen en vormen hiervan het psychische aspect. Zo wordt de mens bijv. door driften gedreven naar voedsel (honger en dorst), rust, beweging, sexualiteit.

Men kan ze onderscheiden van de strevingen of neigingen naar waarden als vriendschap, rechtvaardigheid, eerlijkheid enz. De driften spelen een grote rol in het menselijke bestaan.

Ze zijn nauw verweven met het hele strevingsleven van de mens, dat echter niet gezien mag worden als louter drift of daardoor noodzakelijk op de eerste plaats bepaald. Een mens kan vanuit zijn vrijheid positie kiezen tegenover zijn driften: hij kan zich er aan overgeven, ze bestrijden, ze dienstbaar maken aan zijn zedelijke idealen.

Hoewel zij op zichzelf noch goed noch slecht zijn onder zedelijk oogpunt, krijgen ze door de wijze waarop de vrijheid ze dienstbaar maakt en haar zegel er op drukt een bepaalde betekenis voor het zedelijke leven (zie Hartstocht). De opvoeding moet helpen de drift vanuit de vrijheid een juiste plaats in het menselijke leven te geven en daardoor zowel de woekering als de verdringing er van te vermijden.

A. V.

R.