Terwijl in de Hebreeuwse bijbel, op enkele late uitzonderingen na (zie Jes. 26:19 en Dan. 12:2), het hiernamaals bestond in een somber half-bestaan in de onderwereld, groeit in de Hellenistische tijd in het jodendom de overtuiging dat God na de dood mensen oordeelt naar hun werken en dus straft of beloont in een leven na de dood. Over de aard, de tijd en de plaats van deze straf en beloning bestond echter geen eenstemmigheid.
Sommigen dachten in termen van opstanding van het lichaam, anderen aan het voortleven van de onsterfelijke ziel, weer anderen namen tussenposities in of bleven het oude bijbelse standpunt aanhangen. Sommigen dachten zich de existentie na de dood als een leven in de hemelse sferen, anderen dachten aan een vernieuwde aarde etc. Sommigen meenden dat de situatie van straf of beloning onmiddellijk na de individuele dood intrad, anderen verwachtten eerst een algemeen laatste oordeel voor de gehele mensheid, al of niet voorafgegaan door een messiaanse tijd. Hoewel onder invloed van de rabbijnen zich in de late oudheid iets meer uniformiteit in de voorstellingen over het hiernamaals begint af te tekenen, blijft toch altijd een mate van pluriformiteit in opvattingen hierover bestaan. Zie ook Hel.
