Jodendom van A tot Z

Prof.dr. Pieter W. van der Horst (2006)

Gepubliceerd op 14-02-2024

Haggadische midrasjim

betekenis & definitie

verzamelingen met rabbijnse bijbeluitleg die grotendeels over verhalende stof gaat (Haggada), vaak in de vorm van preken (zgn. homiletische midrasjim). Hoewel de eindredactie van de meeste van deze werken relatief laat is, bevatten vele van hen tradities die eeuwen ouder zijn.

De belangrijkste zijn:

1. Beresjit Rabba over Genesis, sterk homiletisch van aard, gecompileerd in Palestina in de vijfde eeuw;
2. Sjemot Rabba over Exodus, deels exegetisch en deels homiletisch, eindredactie waarschijnlijk pas tiende eeuw;
3. Wajjikra Rabba over Leviticus, sterk homiletisch, eindredactie vijfde eeuw;
4. Bemidbar Rabba over Numeri, in twee heel verschillende delen die pas later zijn samengevoegd, deels homiletisch en deels exegetisch, eindredactie in de middeleeuwen;
5. Elle ha-Debarim Rabba over Deuteronomium (soms ookJelammedenu of Tanchuma genoemd vanwege grote verwantschap met de hierna te noemen midrasj), homiletische midrasj, tijd van eindredactie zeer onzeker;
6. Jelammedenu of Tanchuma, homiletische midrasjverzameling op de gehele Tora, eindredactie vierde ä vijfde eeuw;
7. midrasjim op de vijf Megillot: Klaagliederen (vijfde eeuw), Hooglied (zesde eeuw), Ruth (vijfde k zesde eeuw), Prediker (zesde à achtste eeuw), Ester (zesde eeuw);
8. midrasj op de Psalmen, ook wel Sjocher Tov genaamd, tijd van eindredactie onzeker;
9. midrasj op Spreuken, middeleeuws;
10. Pesikta de-Rav Kahana, homiletische midrasj op de schriftlezingen voor de feestdagen, vijfde ä zesde eeuw;
11. Pesikta Rabbati, verzameling preken voor bijzondere sabbatten en feestdagen, zesde à achtste eeuw.

< >