Jannes H Mulder

Jannes H Mulder (2024)

Gepubliceerd op 29-07-2023

Agnotologie

betekenis & definitie

Agnotologie bestudeert onwetendheid die ontstaat als gevolg van doelbewuste misinformatie. Agnotologie onderzoekt ook waarom mensen dom doen terwijl men beter had kunnen weten.

Moedwillig twijfel en verwarring zaaien kweekt onwetendheid. Tabaksfabrikanten wisten indertijd drommels goed dat roken kankerverwekkend was. Exxon Mobil wist in de jaren zeventig al van de relatie tussen fossiele brandstoffen en opwarming van het klimaat. De fossiele industrie zaaide decennialang twijfel en verdeeldheid over deze opwarming. De alcohol-lobby die willens en wetens een mist rond alcoholverslaving creëert. Dit zet aan tot dom gedrag terwijl men beter zou moeten weten.

Kennis-beïnvloeding is een oude kunst. Maar nieuwe mogelijkheden van misleiding, onduidelijkheid scheppen en machinaties via sociale media plus artificiële intelligentie blijken ongekend (= Mass Distraction). Agnotologie concentreert zich daarom steeds meer op het machineren van kennis. Bijvoorbeeld Ruslands info-ruis in de oorlog tegen Oekraïne. Tijdens talkshows vaccinatie-drang en vaccinatie-dwang door elkaar halen. Of anti-Israël-pro-Palestina-gevoelens met opzet antisemitisme noemen. Behalve deze relatief eenvoudige woordmanipulatie ontwikkelen zich ook beeldmanipulaties zoals deepfakes.

Agnotologie staat in de tweede plaats stil bij de vraag waarom mensen dingen niet weten. Onwelkome waarheden wil je vaak niet weten. Alles willen weten, maakt iemand al snel geschift. Mensen raken soms de kluts kwijt bij alle dingen die zij moeten weten. Een selectief geheugen of een blinde vlek biedt dan uitkomst. Onwetendheid en domheid (= handelen tegen beter weten in) is soms niet kunnen, niet willen, niet durven of niet mogen kiezen. Even zo goed bestaat er onschuldige domheid, gekweekte domheid, schadelijke domheid etc. Holocaust ontkenners, creationisten en andere handelaren in twijfel in hun parallelle werelden vol surrogaat-wetenschappelijk theorieën zullen er altijd zijn.