Vaderlandsch woordenboek

Jacobus Kok (1780)

Gepubliceerd op 31-10-2023

AMSTEL (RIVIER)

betekenis & definitie

eene Rivier, of, om haar den rechten naam te geeven, een zagt afloopende Stroom, in het Graafscbap van Holland, en wel in ’t Baljuwschap van Amstelland; in ’s Lands Geschiedenissen niet alleen, maar door de gantsche Waereld befaamd, niet slegts uit hoofde van ’t Oud en Edel Geslacht van dien naam, maar boven al door ’t vermaarde Amsteldam, dat door haar besproeid wordt, en waardoor zij vloeit. Indien ’t waar is, dat men aan geen Water den naam van Rivier kan geeven, zo het niet uit het Gebergte nederstorte, of in eenig Vlakte of Dal, bij opwelling, uit den grond voortkome, dan kan deeze den naam van Rivier niet draagen, maar alleen dien van Stroom of Vloed.

Menigvuldig en het naauwkeurigst vindt men ook den naam van Amstelstroom, om redenen dat zij, na verscheiden Wateren bijeen verzameld te hebben, die zachtelijk in 't Y door de Stad ontlast. Volgens de naauwkeurige Kaart van de Provintie van Utrecht, bij de Wed. N. Visscher, zou men haar een tak of spreuchtel van den Rhijn en Vecht konnen noemen. Laaten wij dezelve wat bepaalder omschrijven.De AMSTEL ontspruit dan uit de twee gemelde Rivieren, ontvangende ten Westen, op vijf verscheidene plaatzen, onder den naam van Drecht, de Rhijn wateren, als:

I. Een en een half kwartier gaans beneden Woerden, door ’t Stroompje Drecht, dat bij het Woerdsche Verlaat den naam van den Mijdrecht, en naderhand van den Krommen Mijdrecht aanneemende, bij Amstelmonde in den Drecht loopt.

II. Bij Renegon, door de Doesvliet, de Wijde Aa aan ’t Braassemmer Meertje.

III. Door de Kromme Aa, bij ’t Dorp Alfen.

IV. Door de Meije, te Zwammerdam.

V. Door de Bijleveld, bij Hermelen.

Dus zagtkens voortloopende, verwisselt deeze stroom, bij ’t Dorp Uithoorn, omtrent twee en een half uur van bovengemelde, den naam van Drecht, in dien van den AMSTEL, en ontvangt, bij ’t vermaaklijke Dorp Ouderkerk, een spruchtel van de Vecht, alhier de Bullewijk genaamd, tot aan den Voetangel toe, waar boven dit Water, tot bij ’t Abcouder Meertje, de Holendrecht, verder de Kromme Angstel, en eindelijk de Regte Angstel geheeten wordt. Onze AMSTELSTROOM, uit die Rivieren voortkomende, vloeit vervolgens nederwaards door ’t Dorp Ouderkerk, langs ’t Kalfje en het Molentje den Omwal, onder door den Konstrijken Amstelbrug, door verscheide van de Stads Gragten, in ’t Y, waar mede hij zig met de Zuider Zee vermengt. De lof van deezen Stroom, door de bekwaame Zededichters KLAAS BRUIN en DANIEL WILLINK, in fraaie vaerzen gezongen, is der leezinge overwaardig.

< >