Gouden horizon encyclopedie

Dr. B.M. Parker (1959)

Gepubliceerd op 07-10-2024

KIKVORS EN PAD

betekenis & definitie

Het wijfje van een kikvors legt haar eieren in een sloot of een poel. Ze zijn omgeven met een doorzichtige, gelei-achtige massa.

Uit die eieren komen na verloop van tijd zg. ‘kikkervisjes’ te voorschijn, die met behulp van kieuwen ademhalen en zich voortbewegen met een lange, visachtige staart. Kikkervisjes blijven in het water en leven van waterplanten. Als zo’n kikkervisje groter wordt, krijgt het eerst twee achter- en vervolgens twee voorpoten. Na enige tijd wordt de staart korter en slinkt tenslotte tot een klein stompje. Inmiddels verliest het kikkervisje ook zijn kieuwen, die vervangen worden door longen. In zijn bek groeit een tong en al heel spoedig wordt het dier in plaats van een planten- een vleeseter, die zich voedt met insekten. Tenslotte verdwijnt ook het laatste spoortje van de staart; het kikkervisje is veranderd in een kleine, maar complete kikker, die het water verlaat en voortaan op het land zal leven.De ‘jeugdgeschiedenis’ van de meeste paden kikvorssoorten wijkt weinig van de zojuist beschrevene af. Want beide dieren behoren tot de groep van de amfibieën - een naam, die niets anders betekent dan ‘levend op twee plaatsen’.

Padden en kikvorsen worden wel eens ‘amfibieën zonder staart’ genoemd. Daarin verschillen ze met hun naaste familieleden: de salamanders.

Het is heel gemakkelijk padden en kikvorsen te onderscheiden van andere dieren - maar lastig om een kikvors niet met een pad te verwisselen. Gewoonlijk is het echter zo, dat de kikvors een gladde huid heeft, terwijl die van de pad bedekt is met kleine wratjes. Kikvorsen zijn gewoonlijk ook iets slanker dan padden.

Er zijn honderden soorten padden en kikvorsen; op de tekeningen van deze pagina staan er een paar afgebeeld. De pad op een van die afbeeldingen is bezig zijn kwakend geluid te maken. Door de luchtzak in de keel op te blazen gaat deze meetrillen en versterkt het geluid. Alle mannetjeskikkers en -padden hebben zo’n klankzak. Een andere tekening laat zien hoe een pad een insekt vangt: met zijn tong. Dat is mogelijk omdat de tongen van padden en kikkers niet achter maar vóór in de mond bevestigd zijn en dus een flink stuk naar buiten kunnen worden gebracht. Bovendien zijn die tongen kleverig, zodat een insekt weinig kans heeft te ontsnappen.

Kikkers en ook padden zijn volstrekt onschuldige dieren. Het idee, dat het aanraken van een pad wratten veroorzaakt, berust op bijgeloof. Sommige kikker- en padsoorten zijn zelfs nuttig; ze verorberen massa’s schadelijke insekten en hun jongen (de kikkervisjes) helpen bij het schoonhouden van vijvers en aquaria.

De eetlust vooral van padden is enorm; één volwassen dier kan tijdens een enkele maaltijd wel vijftig insekten of wormen verorberen.

In sommige landen worden kikkerbilletjes als een uitzonderlijke lekkernij beschouwd.

< >