Ikonen Lexicon

Karin Braamhorst (2004)

Gepubliceerd op 01-03-2017

Philoxenie

betekenis & definitie

Philoxenie (gr. gastvrijheid) duidt op de gastvrijheid van aartsvader Abraham, die drie hem onbekende engelen gastvrij in zijn tent ontvangt, hen een maal bereidt en van hen verneemt dat zijn vrouw Sara toch nog een zoon zal baren. De voorstelling is gebaseerd op de tekst van het eerste boek van Mozes (hoofdstuk 18). God wordt gesymboliseerd door drie engelen, zoals de tekst (I Mozes 18: 1-5) aangeeft:

‘Daarna verscheen Jahwe hem bij de eik van Mamre ... en toen hij (Abraham) zijn ogen opsloeg, zag hij drie mannen voor zich staan ... en sprak: ‘Heer, als ik genade heb gevonden in uw ogen, ga dan uw dienaar niet voorbij ... dan kunst gij uitrusten onder de boom. Ik zal ook een stuk brood laten halen...’

De voorstelling is ook bekend als het Gastmaal van Abraham of de Oudtestamentische Triniteit. De drie engelen worden gezien als een prefiguratie (voorafbeelding) van de heilige Triniteit, de Drieëenheid van de Vader, de Zoon en de Heilige Geest; het gastmaal dat de mannen wordt aangeboden wordt gezien als een prefiguratie van de eucharistie.

< >