Het Lucasbeeld is het beeld van de Moeder Gods, dat door de evangelist Lucas van haar werd vervaardigd is. Volgens de overlevering zou de Moeder Gods bij Lucas in het atelier hebben geposeerd en uit een aantal iconen de beste hebben gekozen.
Vele iconen van de Moeder Gods, zoals de Hodegetria en de Eleousa worden aan Lucas toegeschreven. De reden dat juist Lucas de schilder van de icoon van de Moeder Gods is ligt in het feit dat hij de meeste informatie over haar geeft in zijn evangelie. Hij is de ‘schrijver van de Moeder Gods’ en omdat in het Grieks het werkwoord voor ‘schrijven’ ook ‘schilderen’ kan betekenen, ontstond de legende dat Lucas ook icoonschilder was geweest. Zowel in het oosten als in het westen zijn er talrijke voorstellingen waar Lucas aan het schilderen is, soms met Maria met kind staande voor hem als model.
