Gesloten tuin, ‘Hortus conclusus’ in het Latijn icoontype van de Moeder Gods ten halven lijve die is omgeven door een tuinsfsluiting die haar maagdelijkheid symboliseert. Het is een zeldzaam icoontype.
Vanaf de tijd van de kerkvaders is de maagdelijkheid van Maria vergeleken met het paradijs. De ‘gesloten tuin’, ook wel ‘besloten hof’, gaat terug op het Hooglied van Salomo, waarin een bruidegom zijn bruid karakteriseert als: ‘Een afgesloten hof zijt gij, mijn zuster, mijn bruid, een afgesloten wel, een verzegelde bron...’ (Hooglied 4, 12). Het Hooglied wordt in verband gebracht met Maria: zij is de besloten hof, de verzegelde bron. Op iconen is het vaak moeilijk te bepalen of de afsluiting bedoeld is als een tuin of dat het een stadsmuur is. De Moeder Gods was voor de stad Constantinopel de ‘Onwrikbare muur’.
