Ikonen Lexicon

Karin Braamhorst (2004)

Gepubliceerd op 01-03-2017

Barbara

betekenis & definitie

Barbara is de heilige, dochter van een Romeinse senator die leefde net voordat het Edict van Milaan door keizer Constantijn de Grote werd uitgevaardigd. ‘Barbara’ betekent ‘vrouwelijke barbaar’, verwijzend naar de naam die de Oost-Europeanen hadden gegeven aan de West-Europeanen: barbaren.

Barbara werd in het geheim christen en weigerde de heidense rites uit te voeren die gewijd waren aan de keizer van Rome en aan de heidense goden. Haar vader werd zo boos dat zij in een toren opgesloten werd (een andere lezing vertelt dat zij zo mooi was, dat haar vader haar uit bescherming opsloot). Zij laat in de toren drie ramen plaatsen in naam van de Vader, de Zoon en de Heilige Geest. Haar heidense vader is woest en wil zijn dochter ombrengen, maar Barbara vlucht en wordt door een rots opgenomen. Herders verraden haar aan haar vader, die haar martelt en onthoofd, maar uiteindelijk wordt hij zelf door een bliksemschicht getroffen. Barbara is de patrones van de stervenden en van de mijnwerkers. Volgens andere bronnen wordt ze in opdracht van haar vader levend gekookt in hete olie. Barbara wordt in de oosterse kerk zeer vereerd; in Oekraïne worden op haar feestdag (4 december) aardappelkoekjes in olie gefrituurd, wat verwijst naar haar marteldood. Ze is de patrones van de stad Kiev. Haar relieken bevinden zich voor het grootste deel in Rome; sommige zijn in Kiev in de St. Michaelskerk en sommige bevinden zich in Canada in de orthodoxe kerk van Winnipeg. De katholieke kerk verminderde haar verering van ‘universeel’ naar ‘lokaal’, omdat er niet voldoende bewijs was van haar leven als christen om een universele verering te rechtvaardigen.