Racisme is de openlijke of subtiele benadeling of buitensluiting van mensen op grond van ‘ras’. In de loop der jaren is racisme de overkoepelende term geworden van antisemitisme (jodenhaat), seksisme (meestal: afkeer van vrouwen), homofobie (afkeer van homo’s) klassisme (benadeling van mensen laag op de maatschappelijke ladder). Soms wordt ook het Engelse ‘ageisme’, leeftijdsdiscriminatie gebruikt. Racisme in de smalle betekenis verwijst naar het benadelen van mensen op grond van etniciteit of huidskleur. (Zie Discriminatie. Zie Stereotypen. Zie Vooroordelen)
Ras.
Het woord ‘ras’ is beladen. Het is besmet geraakt doordat ‘mensenrassen’ als superieur en inferieur zijn afgeschilderd. Meestal wordt een onderscheid gemaakt tussen het blanke ras (altijd voorop), het zwarte en het gele ras (Azië).
Datgene wat met ‘ras’ wordt aangeduid, heeft biologisch weliswaar enig, maar slechts een gering belang. Enkele ziektes ontwikkelen zich verschillend bij verschillende rassen en ook sommige medicijnen (o.a. de pil) hebben een iets andere uitwerking. Maar mensen kunnen bij een bloedtransfusie elkaars bloed gebruiken, ondanks ‘ras’. Soms kunnen mensen het bloed van eigen familieleden niet gebruiken, wel dat van mensen van een ander ‘ras’. Ook orgaandonaties trekken zich niets aan van rasonderscheidingen. Er is volgens biologen één ras: het mensenras.
Het Engelse woord ‘race’ heeft een iets andere betekenis. Engelsen kunnen spreken van ‘the British race’, zonder dat het enige racistische bijbetekenis heeft. Ze bedoelen daarmee de sociale verbondenheid, minder de biologische.
