Praefectus praetorio

betekenis & definitie

Praefectus praetorio - Functionaris, door Augustus in 2 v.C. aangesteld. Aanvankelijk had hij een louter militaire bevoegdheid: hij was bevelhebber van de praetoriaanse wacht te Rome en in Italië. Vrij spoedig verwierf hij het commando over alle legerafdelingen op het schiereiland. Hij maakte deel uit van het consilium principis en verving de princeps tijdens diens afwezigheid. Hij werd bovendien de privé-raadsman van de keizer. In de 2e eeuw n.C. waren er twee praefecti praetorio, die steeds meer politiek en juridisch op de voorgrond traden, terwijl hun militaire taken van minder belang werden. Zij zaten het consilium principis voor tijdens de afwezigheid van de keizer en bezaten jurisdictie in criminele aangelegenheden. In 293 n.C. klom hun aantal op tot vier; zij bleven de voornaamste medewerkers van de vorst, waren vooral belast met burgerlijke problemen en waarschijnlijk was hun bevoegdheid verbonden met de territoriale indeling van het Rijk, respectievelijk opgedragen aan de twee Augusti en de twee Caesares. Zij kregen naast zich een nieuwe functionaris, die de titel voerde van vicarius a consiliis sacris. Met een magister militum deelden zij hun militaire taak. Keizer lustinianus zou de volledige scheiding doorvoeren; de praefecti praetorio hadden toen alleen burgerlijke, de magister militum, samen met de duces, militaire bevoegdheid. Zie Leger in Rome.