Livius Andronicus - Romeins schrijver (3e eeuw v.C.). Hij was een Griek uit Tarentum in Zuid-Italië. Nog vóór het einde van de oorlog tegen Tarentum in 272 v.C. moet hij als jonge krijgsgevangene naar Rome zijn overgebracht. Hier kwam hij terecht als slaaf-opvoeder in de familie van een Livius, wiens naam hij later, na zijn vrijlating op grond van zijn verdiensten, heeft aangenomen. Livius Andronicus was een zeer verstandig man, die naast het Grieks, zijn moedertaal, ook het Latijn op meer dan gewone wijze beheerste. Door zijn belezenheid en zijn taalgevoel geleid, werd hij de baanbreker voor de bekendheid van de Griekse literatuur in de Romeinse kringen. Hij was de eerste die de Odusseia in hel Latijn vertaalde, waarbij bijzondere aandacht werd besteed aan het Latijnse taaleigen, en o.m. de Griekse godennamen door Latijnse werden vervangen. Deze Odusseia is tot in de tijd van Augustus het schoolboek bij uitstek voor de Romeinse jeugd gebleven. Het is daarbij zeer waarschijnlijk dat Livius Andronicus zelf als leraar de nieuwe wegen in het schoolonderricht heeft gebaand.
Ondertussen leverde Livius Andronicus ook schitterend werk door vertaling van Griekse tragedies en komedies, waardoor hij eveneens de baanbreker was voor de Romeinse toneelliteratuur en opvoeringen. De eerste voorstelling van een uit het Grieks vertaalde tragedie en komedie had plaats in 240 v.C. tijdens de Ludi Romani, en hiervan was Livius Andronicus zelf de regisseur en eerste acteur. Door zijn bedrijvigheid als dichtervertaler en acteur verwierf hij grote bekendheid en waardering, zodat hij in 207 v.C. van staatswege de opdracht kreeg een koorlied voor jonge meisjes te dichten als verzoeningslied ter ere van Iuno Regina. Ook was het aan hem te danken dat de gilde van de dichters, scribae, tot stand kwam en van staatswege een vergaderlokaal ter beschikking kreeg, nl. de tempel van de godin Minerva op de Aventinus. Van zijn (slechts fragmentarisch bewaarde) bekende werken noemen wij de reeds vermelde vertaling van de Odusseia, en de vertalingen van tragedies: Achilles, Egisthes, Aiax, Equus Troianus en Hermione (alle uit de Troiaanse sagenkring), Andromeda en Danaë (uit de Perseusmythe) en Tereus en Ino; en ook van komedies, o.a. Gladiolus (‘Het zwaardje’).
De waarde van Livius Andronicus ligt minder op het literaire dan wel op het historische vlak; hij is de vernieuwer, die Rome bekend maakte met het epos, het Griekse drama en de lyriek.
