Atrium - Ontvangstruimte in Romeinse woningen. Alhoewel vaak gedacht is dat het atrium oorspronkelijk de keuken van de oude Romeinse woning (ater = zwart = zwarte plaats, door de rook van de haard) was, bestaat er weinig twijfel dat het atrium de ontvangstzaal van de heer des huizes was, de pater familias. Hier ontving hij vrienden en clientes. Licht en lucht kwamen er binnen langs het impluvium (zie Woningbouw) en het had dezelfde rol als het peristylium bij de Grieken, alhoewel het atrium meer overdekt was. In Italië was het kouder dan in Griekenland.
Nadat bij het atrium meerdere kamers werden gevoegd tot een ruimer complex, bleef het een bouwkundig probleem, want ruimere woningen moesten toch een binnenplaats hebben.
Er waren vijf verschillende modellen van atria, waarvan de modellen alle in Pompeï teruggevonden of geïdentificeerd werden:
1. atrium tuscanicum, met het impluvium rustend op balken;
2. atrium corinthicum, rustend op meerdere zuilen, zoals te Korinthos gebruikelijk was;
3. atrium tetrastylium, een vierzuilig atrium, met grote opening op stevige zuilen;
4. atrium displuviatum, waarbij het dak afhelde naar buiten;
5. atrium testudinatum (in de vorm van een schildpad), dus overwelfd, o.a. in de Thermae van Caracalla. Hier werd het water door buizen geleid.
