Gepubliceerd op 26-09-2017

Thermae

betekenis & definitie

Thermae - Warme baden, badinrichting voor warme baden, vooral te Rome en in de grote steden van het imperium, vooral gebouwd in de laatste jaren van de Republiek en in de Keizertijd. De benaming geldt ook voor een groot complex, waarvan de baden slechts een deel waren, zij het dan een belangrijk deel. De thermae van Agrippa, waarschijnlijk in het jaar 20 v.C. in gebruik genomen, luidden de aanbouw van een hele reeks badinrichtingen in. Beroemde en gedeeltelijk bewaard gebleven thermae zijn die van de keizers Caracalla en Diocletianus.

Rondom een centrale hal lagen zalen en kamers, o.a. voor atleten, depalaestra met afzonderlijke baden, zwembaden, waarvan het water op verschillende temperaturen gebracht kon worden door een systeem van centrale verwaring (zie Hypocaustum). Er was een tepidarium (met lauw water), een cal(i)darium (met warm water) en een frigidarium (met koud water). Elk van deze zwembaden werd geflankeerd door lokalen, waar dichters en wijsgeren elkaar ontmoetten, of hallen voor toeschouwers en kleedkamers (apodyteria).

Het belangrijkste gebouwencomplex lag te midden van zorgvuldig onderhouden tuinen, met wandelgangen tussen marmeren zuilen of sportterreinen in open lucht, voor sport en atletiek, worstelperken, terreinen voor balspel enz., want de Romeinen deden meestal aan sport en spel voordat zij een bad namen.

De thermae waren aldus het centrum van ontspanning en allerhande culturele prestaties, want dichters reciteerden er hun werken, redenaars verdedigden er hun voorstellen of wekten de toeschouwers op hun standpunt te delen. Ook leeszalen en bibliotheken maakten deel uit van de grote complexen.