[<Fries, greta . groeten, aanspreken, aanklagen], oudtijds: scelta ; sinds de 13e eeuw in Friesland en in het Westerkwartier van Groningen het hoofd van de → grietenij of het deel. Oefende met de eheran (dorpsrechters) als bijzitters bestuur en rechtspraak uit in zijn district.
Zoals in de Groninger Ommelanden het redgerambt beurtelings bediend werd door de bezitters der heerden. zo ging in Friesland de bediening van het grietmansambt bij toerbeurt om over bepaalde hoeven, de riuchtferende (rechtdragende) staten. Na aanneming van de hertog van Saksen als heer van Friesland (1498) werd de grietman ambtenaar van de landsheer en door deze aangesteld. Tijdens de Republiek werd hij benoemd door stadhouder en Gedeputeerde Staten. Koning Willem I herstelde bij Souverein Besluit van 9.3.1815 het oude grietmansambt. Aan de grietman werd voor het bestuur der grietenij toegevoegd een grietenij raad. Maar de rechtspraak bleef van het bestuur gescheiden. De Gemeentewet van 1851 veranderde de naam grietman in burgemeester.
