vroegere naam voor een gedeelte van het Ned. gewest Groningen. Het omvatte de kwartieren→ Fivelgo, → Hunsingo en → Westerkwartier.
Hoofdstad Appingedam. Sloten zich 1579 aan bij de Unie van Utrecht. → Groningen.Litt. J.A.Feith, De Ommelander borgen en haar bewoners in de 17e en 18e eeuw (1906): Kroniek van Halsema met toelichting van K.ter Laan (1957); W.J.Formsma, Een poging tot herstel van het geestelijk gezag van de bisschop van Munster over de Ommelanden 1576 (in: TvG 1961); W.J.Formsma, Inventaris der Ommelander archieven (1963); N.Tonckens, Het Ommelander-regeringsreglement van 30 mei 1670 (in: Gron. Volksalmanak 1965/66); W.J.Formsma e.a.. De Ommelander borgen en steenhuizen (1973); J.Zijlma. De Marne (1884; herdr. 1974); J.Zijlma. Een geschiedk. beschrijving van de Ommelanden (1884; herdr. 1974); W.J.Formsma, Jonkers en boeren op de Ommelander Landdag in de eerste helft van de 18e eeuw (in: Gron. Volksalmanak 1974/75).
