lat. Vaticanus mons, een heuvel te Rome, bewesten den Tiber en benoorden den Janiculus, lag aanvankelijk buiten den ringmuur der stad, en werd niet medegeteld onder de zeven heuvelen.
Thans is de V. vermaard door het prachtige pauselijk paleis (hel Vatieaan), wagrin de beroemde Bibliotheek van het Vatieaan. Volgens sommigen is dit paleis gesticht door Constantijn : volgens anderen door paus Sint-Liberius of wel door paus Sint— Symmachus (in -498). Door verscheidene pausen vergroot en verfraaid, werd het V. reeds spoedig de vaste residentie der pausen, inzonderheid nadat de pauselijke zetel weder van Avignon naar Rome overgebracht was (1377). Nicolaas V, Paulns III, Sixtus IV, Leo X, Sixtus V, Benedictus XIV, Clemens XIV, Pins VI zijn de pausen, die het meest gedaan hebben voor de verfraaiing van het V., dat met meesterstukken prijkt van Bramante, MichelAngelo, Rafaël, Perugino en Bernini.